اتاق بازرگانی صنایع و معادن و کشاورزی

مالیات بر دی اکسید کربن به نابرابری ها دامن می زند؟

از آنجایی که رسیدن به حداکثر رفاه اجتماعی هدف هر سیستم اقتصادی است، دولت ها نسبت به مالیات دی اکسید کربن محتاطانه عمل می کنند. در کشورهای درحال توسعه این احتیاط بیشتر است.

گسترش مصرف انرژی و روند رو به افزایش انتشار آلاینده های ناشی از احتراق حامل های انرژی در جهان باعث شده بحران های زیست محیطی به یکی از چالش های فراروی دولت ها در قرن ۲۱ تبدیل شود اعمال مالیات بر دی اکسید کربن یکی از سیاست های کاهش انتشار گاز دی اکسید کربن و افزایش درآمد دولت است. مالیات بر دی اکسید کربن می تواند مصرف انرژی  را کاهش دهد و از سطح آلودگی هوا کم کند؟ این مالیات چه اثری بر مخارج خانوار دارد؟

وضع مالیات بر آلاینده ها به ویژه دی اکسید کربن ایده پیگو، اقصاددان انگلیسی است. او در سال ۱۹۲۰ برای اولین استفاده از مالیات را برای مقابله با انتشار آلودگی هوا پیشنهاد داد. براساس این نظریه پیگو، افرادی که محیط زیست را آلوده کنند باید خسارت آن را هم بپردازند. در سال های اخیر نگرانی های جهانی درباره تغییرات اقلیمی افزایش یافته است و این ایده پیگو هم از نظر جوامع و نهادهای بین المللی دور نمانده. با این حال از آنجایی که رسیدن به حداکثر رفاه اجتماعی هدف هر سیستم اقتصادی است، دولت ها نسبت به مالیات دی اکسید کربن محتاطانه عمل می کنند. در کشورهای درحال توسعه این احتیاط بیشتر است.

در کشوری مثل ایران با توجه به سطح آلودگی هوا، مالیات بر دی اکسید کربن روش مناسبی برای رشد درآمدهای دولت و کاهش آلودگی است؟

پژوهشگران در یک بررسی علمی تلاش کردند به این سوال پاسخ دهند. یافته های آنان نشان می دهد که انتشار آلاینده دی اکسید کربن متاثر از مصرف سوخت های فسیلی به خصوص گاز طبیعی و برق توسط خانوارهاست که این دو بخش بالاترین آلاینده مستقیم و غیرمستقیم را در ایران ایجاد می کند. نتایج محاسبات در مورد اعمال مالیات بر دی اکسید کربن نشان داد که در همه موارد سهم شهرنشینان از مالیات پرداختی به دلیل جمعیت بیشتر شهری و مصرف بیشتر فرآورده های نفتی بیشتر است. علاوه بر این سهم خانوارهای کم درآمد شهرنشین و روستایی از پرداخت مالیات بسیار کوچکتر از سهم خانوارهای پردرآمد است. درواقع با اعمال مالیات بر دی اکسید کربن، نابرابری در شهرها و روستاها گسترش پیدا نمی کند. با این حال عدم اطلاعات کافی در خصوص نحوه اجرا و فرار مالیاتی، عدم اطمینان نسبت به استفاده مناسب از درآمدهای حاصل از اجرا، نگرانی در خصوص اثرات معکوس مالیات دی اکسید کربن بر خانوار کم درآمد با افزایش قیمت انرژی باعث می شود سیاستگذاران با احتیاط بیشتری نسبت به مالیات بر دی اکسید کربن تصمیم بگیرند. افزایش نرخ عمومی قیمت ها و افزایش انتظارات تورمی هم از دیگر پیامدهای احتمالی اعمال مالیات بر دی اکسید کربن است که می تواند به شکست آن منجر شود. سیاست های حمایت از دهک های پایین درآمدی شهری در زمان اجرای مالیات بر دی اکسید کربن می تواند از آثار نامطلوب آن کم کند.

برچسب ها

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا
بستن