والاستریت را چه باید کرد؟
آینده نگر
در این بخش شاید بهتر باشد خیلی سراغ اقتصاد نرویم و بیشتر به عالم سیاست نفوذ کنیم و اتفاقا سراغ یکی از آن دسته سیاستمدارانی برویم که همین چند وقت پیش هم موقعیتی سیاسی داشتند. بارنی فرانک، سیاستمداری آمریکایی است که به عنوان نماینده مجلس این کشور از ایالت ماساچوست از سال ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۳ مشغول به کار بود. فرانک که عضو حزب دموکرات است به عنوان رئیس کمیته خدمات مالی مجلس از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ خدمت میکرد. همین که به اعداد این سالها برمیخوریم متوجه میشویم که فرانک در سالهای وقوع و حوادث پس از سقوط سال ۲۰۰۸ سمتی سیاسی- اقتصادی در آمریکا داشتهاست. در این سالها بود که بارنی فرانک به همراه سناتور کریس داد قانونی را تحت عنوان قانون داد- فرانک تصویب کردند که تاثیری بزرگ بر اقتصاد آمریکا گذاشت و البته گویا دونالد ترامپ بخشهای نسبتا زیادی از آن را کنار گذاشته است یا در حال محدود کردن آن است.
در بخش دوم بیشتر به قانون داد- فرانک میپردازیم، اما پیش از آن بد نیست به شکلی کلی دیدگاههای مختلف فرانک را بدانیم. فرانک یکی از اعضای نشست اینترنتی کنگره بود که در سال ۱۹۶۶ راهاندازی شدهبود تا رشد و پیشرفت اینترنت را ارتقا داده و ایالات متحده را به یکی از رهبران دنیای دیجیتال تبدیل کند. در سال ۲۰۰۶ هم فرانک به نفع قانونی رای داد که در نهایت بیطرف بودن شبکه را مستقر میکرد. مواضع او در مسائل اقتصادی بسیار پرشمار هستند و شامل عرصههای مختلفی میشوند که البته به دلیل بیش از ۳۰ سال عضویت در مجلس نمایندگان آمریکا، این مسئله طبیعی هم جلوه میکند.
جدای از مسائل اقتصادی در زمینه محیط زیست هم فرانک قانون آب آشامیدنی ایمن را به مجلس معرفی کرد که باعث میشد آلودگیهای بیشتری تحت قانون آب پاک، مقررات بخورند. او در سال ۲۰۰۱ قانون حفاظت و بازسازی جنگلهای ملی را به مجلس برد تا بتواند جلوی چوببریهای تجاری روزافزون در دل زمینهای عمومی فدرال را بیش از پیش بگیرد.
ز خزان بیخبرت میبینم
سقوط ۲۰۰۸ که از راه رسید، از یک سو آوار اقتصادی بر دوش مردم ایالات متحده ریختهبود و از سوی دیگر طومارهایی بلند از اشتباهات، سوءمدیریتها و سوءاستفادههایی ایجاد میشد که تقریبا از هر سوی حاکمیت اقتصادی- سیاسی ایالات متحده آمریکا ایجاد شدهبود. شاید جدای از طرح نجات مالی دولت بوش و اوباما، مهمترین اقدام دولت آمریکا در مورد این حوادث تصویب قانونی بود که بتواند تضمینی نسبی درباره آینده ایجاد کند.
تنها مقرراتگذاری اصلاحی بزرگی که از سقوط ۲۰۰۸ و وقایع پس از آن، حاصل شد. قانون اصلاح والاستریت و حفاظت مصرفکننده که اوباما در جولای ۲۰۱۰ آن را به عنوان قانون تصویب کرد، با نام دو مردی شناخته میشود که آن را به کنگره بردند، یعنی سناتور کمیته بانکداری، کریس داد و نماینده کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان، بارنی فرانک. این قانون ۸۴۸ صفحهای یکی از مهمترین مقررات مالی در ایالات متحده بعد از قوانینی بود که در طول رکود بزرگ مالی معرفی شده بود و شامل ایجاد کمیسیون فروش و معاوضه اوراق بهادار میشد که بانکداری سرمایهگذاری را از بانکداری عمده جدا میکرد. اثرات داد- فرانک فراتر از مرزهای کشور احساس میشد چرا که در فرایند جهانیسازی نقش ایالات متحده در نظام مالی جهانی بسیار بااهمیت بود.
مهمترین مولفههای داد- فرانک از این قرار هستند: مقرراتگذاری ویژه برای مهمترین و نظاممندترین موسسههای مالی است که تصور میشد بزرگتر از آن هستند که سقوط کنند. بنگاههای مالی ملزم به داشتن «وصیتنامههایی» شدند که در آنها «ترتیب نقد شدنشان» در صورت لزوم آمدهاست. بنگاههای مالی ملزم به آزمون خود برای شرایط پرتنش هستند تا اطمینان حاصل شود که ترازنامه کافی برای نجات از سقوط مالی مثل سقوط ۲۰۰۸ یا از آن بدتر را دارند. قانون ولکر که هدف از آن حفظ بخشی از جدایی اجباری بانکداری عمده و بانکداری سرمایهگذاری و دیگر فعالیتهای همراه با ریسک است. ایجاد آژانسهای تنظیم مقررات، نظیر دایره حمایت از مصرفکننده که ماموریت آن حصول اطمینان از متناسب بودن محصولات مالی با خواست مشتریان است، و همچنین حصول اطمینان از اینکه مصرفکنندگان اطلاعات کافی برای ارزیابی دقیق این محصولات را دارند.
قانون داد- فرانک از نگاه منتقدان به این خاطر مورد توجه قرار گرفته که بسیار طولانی است و شفافیت ندارد این یعنی در آن سالها برخی از شرایط کلیدی آن اجرا نمیشد، و اسناد شفافی وجود نداشت که ثابت کند این نظام مالی بهتر است. شاید این قانون، به دلیل فشارهای دولت بر کنگره برای اقدام بعد از سقوط ۲۰۰۸، کمی عجولانه و بدون تحلیل کافی به سرانجام رسید.
بارنی فرانک
فرانک در آخرین روز ماه مارس سال ۱۹۴۰ در نیوجرسی به دنیا آمد. خانوادهاش یهودی بودند و پدربزرگ و مادربزرگش از لهستان و روسیه به آمریکا مهاجرت کردهبودند. فرانک تقریبا زندگی دشواری داشت و پدرش مدتی را در زندان گذراند. نهایتا فرانک برای تحصیل وارد کالج هاروارد شد. پس از مرگ پدرش مدتی را مجبور شد که به حل مشکلات خانواده بپردازد و در نهایت برای تحصیل در رشته حقوق وارد دانشگاه هاروارد شد و در آنجا شاگرد هنری کیسینجر شد. او در سال ۱۹۷۷ در حالی از این دانشگاه فارغالتحصیل شد که عضوی از مجلس ایالتی ماساچوست بود. پس از آن وارد مجلس اصلی نمایندگان آمریکا شد و بیش از ۳۰ سال در آنجا خدمت کرد.
یک عمر در سیاست
سال: ۲۰۱۵
این کتاب بخشی اساسی از زندگی شخصی و سیاسی بارنی فرانک را مورد واکاوی قرار میدهد. فرانک تقریبا ۳۰ سال درگیر مسائلی در حیطه خصوصی زندگیاش بود که در آن دوران نمیتوانست به درستی آن را بیان کند و در نهایت به شکلی از رسوایی برای او منجر شد. حالا فرانک به عنوان شخصی که بیش از چهار دهه در عرصه سیاست رسمی ایالات متحده آمریکا حضور داشته، از دریچه چشم خودش تغییری را توصیف میکند که طی این سالها در جامعه این کشور رخ دادهاست. چیزی که شاید زمانی برای یک سیاستمدار مشکلی جدی به حساب میآمد، در حال حاضر در آمریکا مسئلهای پذیرفتنی شده.