خودشان مانده‌اند و خودشان

اکونومیست/ ترجمه نسیم بنایی/ آینده نگر

 کمتر صنعتی را پیدا خواهید کرد که مثل صنعت ساخت لوازم و تجهیزات پزشکی، دچار فشارهای متناقض در دوران کووید۱۹ شده باشد. از یک طرف ساخت برخی ابزار و تجهیزات پیچیده به کلی متوقف شد چرا که ظاهرا نیازی به آن‌ها نبود و از طرف ساخت برخی لوازم و که بعضی از آن‌ها در ظاهر بسیار ساده هستند مثل کیت‌های تشخیص افزایش پیدا کرد. در واقع فروش این‌ها باعث شده که ساخت آن‌ها هم افزایش پیدا کند. تصور کنید به برخی از تجهیزات دیگر نیازی نبود اما به برخی تجهیزات فوق‌پیشرفته مثل همین ونتیلاتورها، نیاز مبرم بود. بسیاری از شرکت‌ها هم از این فرصت بهره گرفتند و تلاش کردند پیچیده‌ترین و دقیق‌ترین ونتیلاتورها را طراحی کنند. برخی از شرکت‌ها هم به دنبال ساخت کیت‌های تشخیص کرونا رفتند. 
برای اینکه تصویری دقیق از این ماجرا به دست بیاورید، برایتان مثالی می‌آوریم. شرکت آمریکایی بزرگی به اسم مدترانیک وجود دارد که این روزها می‌توان وضعیت پیچیده را در گزارش‌های مالی‌اش مشاهده کرد. ارزش کل این شرکت در سال ۱۳۸میلیارد دلار است. درآمد این شرکت در مقایسه با یک بازه زمانی مشابه در سال گذشته، سقوط ۱۷درصدی را تجربه کرده و به ۶.۵میلیارد دلار رسیده‌است. درآمد خالص این شرکت کاهش پیدا کرده‌است. اما در دوران کرونا، این شرکت نتوانسته آمار دقیقی از وضعیت مالی خود ارائه کند. دلیلش این است که این ویروس به کلی شرایط را پیچیده کرده‌است. 
نکته جالب توجه این است که سرمایه‌گذاران و تحلیل‌گران نسبت به وضعیت شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی، امیدوار هستند. آن‌ها از وضعیت این شرکت‌ها ابراز خوشنودی کرده‌اند. واقعیت این است که این افراد تصور می‌کردند شرایط خیلی بدتر خواهد شد. اما حالا که می‌بینند به آن بدی هم نشده، احساس رضایت می‌کنند. شرکت آمریکایی مدترانیک هم نسبت به پیش‌بینی‌ها بهتر عمل کرده و به همین دلیل از وضعیت خود راضی است. اما عملکردِ مثبت نسبت به پیش‌بینی‌ها به این معنا نیست که الزاما عملکرد آن شرکت، مثبت بوده‌است. البته فروش برخی محصولات افزایش بی‌سابقه‌ای داشته‌است. برای مثال فروش ونتیلاتور در این شرکت ۵برابر شده‌است. این‌ها می‌تواند روی مسئله درآمد تاثیرگذار باشد. اما واقعیت این است که رشد به صورت طبیعی صورت نگرفته‌است. 
چشم‌انتظار سود 
شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی این روزها مدام به وضعیت یکدیگر چشم دوخته‌اند و تلاش می‌کنند ببینند چه کسی چه وضعیتی دارد. به هر حال بسیاری از این شرکت‌ها با بحران مواجه شده‌اند و تلاش می‌کنند به نحوی خودشان را از بحران نجات دهند. آن‌ها در گذشته از رشد درآمدِ روزافزونی بهره‌مند می‌شدند و اکنون هم به همان سودها و رشد درآمد عادت دارند. البته در حال حاضر که شرایط بحرانی شده، تکیه این شرکت‌ها هم به همین درآمدهایی است که از گذشته به دست آمده‌است. شرایط پیش از شیوع کرونا، نسبتا خوب بود و برای شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی، روزهای خوبی پیش‌بینی می‌شد. اما بعد از شیوع کرونا، ناگهان ورق برگشت. بسیاری از ابزارهایی که برای بیماری‌های قلبی کاربرد داشتند، ناگهان کاربرد خود را از دست دادند. این روزها هر چیزی به کرونا ارتباط داشته باشد، مورد استقبال واقع خواهد شد، در غیر این صورت، کسی مشتری آن نخواهد بود. 
عملکرد خوبی که شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی در سال‌های گذشته داشته‌اند، در این روزها تا حدودی به دادشان رسیده و آن‌ها را کمی نجات داده‌است. هر روز وسیله‌ای جدید به بازار می‌آمد و مشتری هم کم نداشت. اما بعد از شیوع کرونا، این رویه متوقف شد. حالا همه به دنبال تجهیزاتی هستند که می‌تواند به بهبود بیماری کرونا کمک کند. سازندگان کیت‌های تشخیص کرونا اما بزرگ‌ترین برندگان در این میدان بودند. بررسی‌ها نشان می‌دهد اکنون بسیاری از شرکت‌ها تلاش دارند به نوعی در ساخت تجهیزات پزشکیِ مرتبط با بیماریِ کرونا دست داشته‌باشند. آن‌ها دریافته‌اند که این بازار چقدر می‌تواند سود داشته باشد. به این ترتیب، در این آشفته‌بازار، هر کسی بتواند به سمت تولید و ساخت تجهیزات پزشکیِ مورد نیاز برای بیماری کرونا برود، قطعا برنده است. اما کسانی‌که همچنان تلاش دارند ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای سایر بیماری‌ها را تولید کنند، به احتمال زیاد به سود زیادی دست پیدا نخواهند کرد و این می‌تواند بحران‌آفرین باشد. ناگفته نماند که این شرکت می‌تواند ادامه پیدا کند و اگر این روند ادامه‌دار باشد، وضعیت را پیچیده‌تر هم خواهد کرد. احتمالا شرایط دسترسی به تجهیزات پزشکی در آینده‌ای نه چندان دور با اختلالات و مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد. به هر حال، این بیماریِ خودخواه، اجازه نمی‌دهد انسان‌ها به غیر از خودش به سایر موارد توجهی داشته باشند.