صنعت نفت زیر فشار تحریم‌ها
گزارش اخیر بانک مرکزی از نماگرهای فصلی که بعد از دو سال منتشرشده است نشان می‌دهد که اقتصاد ایران به دلیل فشار گسترده تحریم‌های آمریکا در رکود فرورفته است تا جایی که رشد اقتصادی مثبت ایران در سال‌های ۹۵ و ۹۶ با شروع تحریم‌ها در سال ۹۷ و ۹۸ منفی شده است. طبق این آمارها اقتصادی ایران در سال ۱۳۹۵ با ۱۲.۵ درصد و در سال ۹۶ با ۳.۷ درصد رشد مثبت مواجه بوده است، اعدادی که در سال ۹۷ به منفی ۵.۴ و در سال ۹۸ به منفی ۶.۵ درصد تغییر پیدا کرد. دراین‌بین گزارش‌ها بانک مرکزی نشان می‌دهد که صنعت نفت بیشترین آسیب را از تحریم‌ها دیده و جدای از کاهش شدید تولید و کاهش صادرات که البته در گزارش آماری از آن منتشرنشده، نکته مهم کاهش شدید ارزش‌افزوده بخش نفت و گاز ایران از تابستان سال۹۷ به بعد است که نشان می‌دهد روند سرمایه‌گذاری در این بخش استراتژیک اثر منفی گذاشته است. میزان ارزش‌افزوده صنعت نفت در سال‌های ۹۵ تا ۹۸ به ترتیب ۶۱.۶، ۰.۹، منفی ۱۸.۱ و منفی ۳۸.۷ است.
جذب سرمایه‌گذاری و به‌روز نبودن فنّاوری یکی از مشکلات مهم کنونی صنعت نفت و گاز ایران است، بیژن زنگنه وزیر نفت ایران صبح امروز نکته بسیار مهمی درباره برداشت از میدان مشترک آزادگان بیان کرد. او گفت:« با ضریب بازیافت فعلی در میدان آزادگان جنوبی، از مجموع حدود ۲۷ میلیارد بشکه ذخیره نفت درجای این میدان، تنها یک و نیم میلیارد بشکه قابل برداشت است؛ یعنی ۲۵.۵ میلیارد بشکه بدون استفاده می‌ماند و این ناشی از ضعف تکنولوژی است.» علاوه بر این شاخص تشکیل سرمایه ثابت بخش دولتی در بخش ماشین‌آلات در سال۹۷ حدود ۱۹.۶درصد کمتر از سال۹۶ و در سال۹۸ نیز ۱۰.۸درصد کمتر از سال۹۷ بوده است.
بیژن زنگنه وزیر نفت وزیر نفت گفت: قراردادی از سوی میدان مشترک گازی فرزاد B به‌زودی با شرکتی ایرانی امضا می‌شود. الان هیچ کشوری حاضر به امضای قرارداد با ما نیست.» او درباره اثرات توافق ۲۵ ساله ایران و چین روی صنعت نفت هم گفت:« این‌یک قرارداد نیست بلکه یک توافق بلندمدت است و همکاری در توسعه صنعت نفت در بخش بالادستی و پایین‌دستی است و ایران با هر کشور دیگری به‌جز رژیم اشغالگر قدس در این حوزه حاضر به همکاری است.
البته دراین‌بین شیوع ویروس کرونا هم شرایط را نه‌تنها در ایران که در صنعت انرژی جهان وخیم‌تر کرده است تا جایی که مرکز تحقیقات مشاوره‌ای ریستاد انرژی در گزارش جدید خود اعلام کرد پروژه‌های جدید بخش نفت و گاز بیش از ۷۵ درصد در ۲۰۲۰ کاهش‌یافته و به ۴۷ میلیارد دلار رسیده است چون شرکت‌های انرژی هزینه‌های خود را در اکتشاف و تولید به خاطر همه‌گیری ویروس کرونا پایین آورده‌اند. همچنین فاتح بیرول رئیس آژانس بین‌المللی انرژی از آینده سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی ابراز نگرانی کرده است و گفته:« سرمایه‌گذاری در بخش انرژی به میزان ٢٠ درصد و معادل ۴٠٠ میلیارد دلار کاهش‌یافته است.»
