کشاورزی یا کشاورز؟

در کشورهای کمتر توسعه یافته و توسعه نیافته، کمبود منابع برای  سرمایه گذاری مشکلی بزرگ در مسیر ایجاد شغل، توسعه زیرساخت های اقتصادی و بهبود توسعه پایدار است. به طور معمول، کمبود درآمدهای ارزی ناشی از صادرات یا نرخ ناعادلانه مبادله آن در این کشورها، به زیان صادرکنندگان کالا و مواد اولیه خام عمل می کند و همین بر مشکلات  و محدودیت های منابع می افزاید.
بخش کشاورزی، یکی از قربانیان بزرگ عدم سرمایه گذاری در اقتصادهای توسعه نیافته و درحال توسعه است. این درحالی است که سرمایه گذاری در این بخش می تواند به دلیل ارتباطات پسین و پیشین کشاورزی با سایر بخش ها، به رشد اقتصادی و ایجاد فرصت های شغلی بیشتر کمک کند. در کشورهای کمتر توسعه یافته و توسعه نیافته، کمبود منابع ارزی لزوم تسهیل سرمایه گذاری خارجی را مطرح کرده است که علاوه بر تامین نیاز به منابع ارزی لازم، کشورهای میزبان را از مواهبی مثل افزایش صادرات، اشتغال و کاهش قیمت ها بهره مند می کند. اما این عامل، تنها عامل رشد و توسعه بخش های مختلف در اقتصادها نیست. سرمایه انسانی به عنوان تسهیل کننده انتقال فناوری مرتبط با سرمایه گذاری خارجی هم مهم است. شواهد نشان می دهد سرمایه انسانی اثر مکمل بر تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی، بر رشد اقتصادی از جمله در بخش کشاورزی اثرگذار است.
یک تحقیق در ایران اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد بخش کشاورزی را بررسی کرده است. پژوهشگران در این بررسی رشد اقتصادی بخش کشاورزی در کشورهای منتخب آسیایی در حال توسعه در دوره زمانی ۲۰۱۸-۲۰۰۰ را بررسی کردند. نرخ رشد جمعیت و فناوری، سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تعامل سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی از موضوعات مورد بررسی در این پژوهش است.
 یافته های پژوهشگران نشان می دهد حساسیت بخش کشاورزی به سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تعامل آن با سرمایه انسانی مثبت است. به این معنا که سرمایه گذاری مستقیم خارجی می تواند از راه انتقال فناوری مناسب و آموزش نیروی انسانی و افزایش بهره وری به رشد بخش کشاورزی کمک کند. باتوجه به محدودیت های منابع در کشورهای درحال توسعه، هدایت سرمایه گذاری خارجی به بخش های اثربخش ضروری است. بنابراین باید سرمایه مستقیم خارجی را مبتنی با نیازهای کشور و با هدف ایجاد مشاغل جدید به کار گرفت. ایجاد ثبات نرخ ارز و امنیت اقتصادی از مهم ترین پیش زمینه های افزایش سرمایه گذاری خارجی است.
برای مطالعه بیشتر مقاله «تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی در کشورهای منتخب آسیایی درحال توسعه» را بخوانید. این مقاله در نشریه تحقیقات اقتصاد کشاورزی در سال ۱۴۰۰ چاپ شده است.