هرجایی به جز اینجا
ترجمه: نسیم بنایی، آینده نگر/ اکونومیست
چندین هفته پیش بود که نمایندگانی از سازمان بهداشت جهانی به همراه نمایندگان چینی برنامه‌ریزی کردند تا منشأ ویروس کرونا را پیدا کنند و گزارش بدهند. کمی بعد بالاخره مطالعات منتشر شد اما چیزی زیادی از مطالعه این پژوهش‌ها عایدمان نشد. هنوز هم منشأ این ویروس مشخص نیست. براساس گزارش مشترک چین و سازمان بهداشت جهانی، این ویروس از بدن حیوان وارد بدن انسان شده و احتمالا یک حیوان هم به عنوان میانجی حضور داشته‌است. یعنی ابتدا از بدن یک حیوان وارد بدن حیوانی دیگر شده و سپس به بدن انسان انتقال یافته‌است. به این ترتیب هنوز هیچ پاسخ قطعی و مشخصی درباره ریشه‌های این ویروس نداریم. به نظر می‌رسد چین سعی می‌کند مانع از روشن شدن ماجرا شود.
در بخشی از این گزارش گفته شده که «بسیار بعید است» که ویروس کرونا از آزمایشگاهی در ووهان سر درآورده باشد. ووهان شهری در چین است که ویروس کرونا برای نخستین بار در آن دیده شد. اواخر سال ۲۰۱۹ بود که چین اعلام کرد در ووهان موارد ابتلا به این ویروس مشاهده شده‌است. نکته جالب اینجاست که هیچ آزمایش دیگری در این زمینه صورت نگرفته و سایر احتمالات هم در این‌باره بررسی نشده‌است. بسیاری از ژن‌شناسان و متخصصان آزمایشگاهی هم گفته‌اند هنوز نظریه نشت ویروس از آزمایشگاه محتمل است و در حقیقت باید برای نخستین بار از یک آزمایشگاه سر درآورده باشد. در نهایت با فشارهایی که این کارشناسان آوردند، یکی از نمایندگان در سازمان بهداشت جهانی گفت باید تحقیقات بیشتری در این زمینه صورت بگیرد تا مشخص شود که آیا ویروس از آزمایشگاه آمده یا از جایی دیگر.
بلافاصله بعد از این ماجراها، چین با خشم اعلام کرد این فرضیه که منشأ ویروس از آزمایشگاه بوده‌است به کلی مردود است. مقامات این کشور گفتند چنین چیزی در حقیقت توطئه علیه چین است و به این ترتیب پای تئوری توطئه هم به میان آمد. حتی چین اعلام کرد این ویروس نمی‌تواند مدت زیادی روی بسته‌بندی‌ها و کالاهای یخ‌زده بماند و دوام بیاورد و در نتیجه در آزمایشگاه هم توان زنده ماندن نداشته و برای همین چنین فرضیه‌ای غلط است. در واقع چین می‌خواهد به مردمش اینطور بقبولاند که همه این‌ها توطئه‌ای از بیرون است در حالی‌که دانشمندان می‌گویند ریشه این ویروس باید در چین باشد.
فرضیه‌های دردسرساز
گویی چینی‌ها می‌خواهند بگویند ویروس در هر جایی بوده‌است به جز این کشور. آن‌ها می‌گویند همه‌چیز باید با دقت بررسی شود در غیر این صورت نمی‌توان در این زمینه نظر داد. مقامات هم می‌گویند حقوق افراد بسیاری در این زمینه تضییع خواهد شد. به همین خاطر نباید بدون تحقیق و بررسی دقیق، در این زمینه اظهار نظر کرد.
برخی افراد می‌گویند ویروس روی بسته‌بندی مواد خوراکی منجمد بوده‌است. برخی هم می‌گویند برای نخستین بار این ویروس در آرژانتین و روی بسته‌بندی گوشت‌های منجمد دیده شده‌است. اما این اظهارات با واکنش‌های شدید روبه‌رو شد. همه این‌ها فرضیه‌هایی متحمل اما در عین‌حال بسیار بعید هستند. اما هر بار که این فرضیه‌ها مطرح می‌شوند، همه باید دست به کار شوند و در مقابل آن، اقدام کنند. هر بار بخش زیادی از انرژی مردم صرف کارهایی برای مقابله با این ویروس می‌شود. اما اگر شایعات در این زمینه منتشر نشوند، چنین اتفاقاتی هم رخ نمی‌دهد.
عده‌ای معتقدند چین با آن دسته از نمایندگان سازمان بهداشت جهانی به این کشور رفته‌اند تا تحقیق کنند، هم‌دستی کرده‌اند تا منشا این ویروس همچنان ناشناخته بماند. دلیلشان هم روشن است، آن‌ها نمی‌خواهند فضایی علیه چین ایجاد شود. چین بارها گفته نسبت به این قضیه کاملا باز است اما در عین‌حال نسبت به بررسی‌ها و تحقیقات در این زمینه در خاک این کشور مقاومت نشان داده و واکنش‌های منفی از خودش بروز داده‌است. به هر حال سازمان بهداشت جهانی باید علاوه بر چین، دیگر کشورها بی‌ویژه آمریکا را هم بررسی کند. نیاز است مه غلیظی که در برابر دیدگان مردم قرار گرفته کنار برود تا مردم همگی بتوانند با چشمانی باز حقایق را ببینند و با اصل ماجرا آشنا شوند. شاید کل ماجرا به جنگ میان چین و آمریکا مربوط باشد و بیخود بقیه را هم به دردسر انداخته باشد. جنگ سرد میان چین و آمریکا مدتی پیش از شیوع کرونا آغاز شده بود. حالا سازمان بهداشت جهانی وظیفه دارد با دقت و جدیت، همه‌جا را بررسی کند تا منشأ این ویروس و دلیل شیوع آن در جهان روشن شود.
