فقدان شایسته سالاری به مهاجرت نخبگان دامن می زند

مهرداد عباد

 محیط کسب وکار هرچند از عوامل اولیه مهاجرت نخبگان نیست اما بر تشدید آن اثر دارد. یک نکته مهم در فضای کسب وکار که می تواند زمینه مهاجرت تحصیل کردگان را فراهم کند، روش های استخدام در شرکت های دولتی و شرایط بخش خصوصی است. در کشور ما بیش از شایسته سالاری این روابط است که در فرایند استخدام اثر دارد. بسیاری از شرکت های دولتی به جای جذب نخبگان از آشنایان خود استفاده می کنند. این مسئله در شرکت های خصوصی کمرنگ تر است اما وقتی افراد میزان فعالیت و درآمد خود را در این شرکت ها با شرکت خارجی مقایسه می کنند، ترجیح می دهند از کشور بروند و به درآمد بیشتر و شرایط زندگی بهتر برسند.
راه اندازی کسب وکار در کشور سخت بوده و سخت تر هم شده است. از سوی دیگر به دلیل رکود و شرایط خاص اقتصادی که وضعیت عمومی سازمان ها و نهادهای دولتی را سخت تر کرده، بسیاری از نوابغ و تحصیل کردگان دانشگاه های معتبر کشور فرصت کار در سازمان ها را ندارند، چراکه این سازمان ها برای جذب اقدام نمی کنند. این درحالی است که اگر شرایط برای راه اندازی و پیشبرد کسب وکار فراهم بود،  به جای استخدام یک نخبه دانشگاهی برای ۳۰ سال به عنوان کارمند یک اداره، که البته این فرصت هم محدود شده، می توانستیم از موهبت وجود یک کارآفرین بهره ببریم.
ایجاد روحیه کارآفرینی و ارزش آفرینی در جامعه صرفا با حمایت بیشتر از بدنه کارآفرینان ممکن است که متاسفانه این حمایت نه در بخش دولتی و نه خصوصی انجام نمی شود. به عنوان کسی که یک بار از ایران مهاجرت کرده و به دلیل علاقه به کشور بازگشته ام می گویم که باید با ارتقای سطح درآمد و تقویت قدرت خرید خانوار زمینه مهاجرت نخبگان را کاهش داد و شایسته سالاری را جدی گرفت، در غیراینصورت شاهد خروج بیشتر نیروی انسانی تعلیم دیده از کشور خواهیم بود.
مهرداد عباد