طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی هنوز در دستور کار مجلس است
طرح صیانت از فضای مجازی که نسخه جدید آن در هفته نخست تیرماه منتشر شد، از دستور کار مجلس شورای اسلامی خارج شده است؟ سخنگوی هیئت رییسه مجلس، این خبر را اعلام کرده اما سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس آن را تکذیب کرده است. طرحی که قرار است سرنوشت هزاران کسب وکار دیجیتال را دستخوش تغییر کند، چه وضعیتی دارد؟
کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی طرحی را با عنوان طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان های اجتماعی تهیه کرده است. محتوای طرح نشان می دهد تصویب و ابلاغ قانونی این طرح و اجرای آن، پایانی بر دسترسی آزاد و قانونی کاربران ایرانی به پیام رسان هایی مثل اینستاگرام و حتی موتور جست وجوی گوگل است.
براساس آنچه در فصل سوم این طرح آمده، عرضه و فعالیت هر نوع خدمات پایه کاربردی در فضای مجازی منوط به ثبت درگاه خدمات پایه کاربردی، اخذ مجوز فعالیت خدمات اثرگذار پایه کاربردی بومی، داخلی و خارجی است. به این معنا، همه پیام رسان ها، برنامه ها و شرکت های ارائه کننده خدمات دیجیتال داخلی و خارجی که بخواهند خدمات خود را به کاربران ایرانی عرضه کنند، باید از نهادهای تعریف شده در این طرح مجوز بگیرند. از دیگر نکات مهم طرح ماده ۱۶ است که می گوید «کمیسیون باید برای ترافیک خدمات خارجی سقف تعیین کند» و هم چنین «ارائه هرگونه خدمات پرداخت در خدمات پایه کاربردی داخلی فاقد مجوز و خدمات پایه کاربردی خارجی ممنوع است. بانک مرکزی مسئول نظارت بر حسن اجرای این ماده است».
باتوجه به مواد و تبصره هایی که در این طرح کسب وکارهای مجازی و دسترسی کاربران به خدمات خارجی را محدود می کند، ۴۸ کسب وکار دیجیتال، روز گذشته در بیانیه ای مخالفت خود را با طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی اعلام کردند. در متن این بیانیه که توسط روابط عمومی فیلیمو منتشر شد آمده است: «ما صریحا اعلام میکنیم محدودسازی سرویسدهندگان خارجی و مسدود کردن آنها به هیچ وجه به کسبوکارهای ایرانی کمک نمیکند. رشد در فضای رقابت ایجاد میشود و کیفیت خدمات با تنوع انتخابهای کاربران بالا میرود. ما با تکیه بر نیروی توانمند انسانی و شناخت بهتر از سلیقه هموطنان، بخت رقابت و جذب اعتماد کاربران را داریم و بدون نیاز به مداخلات سلبی هم میتوانیم به رشد خود ادامه دهیم. مهمترین حمایتی که دولت و نهادهای سیاستگذار میتوانند از کسبوکارهای ایران داشته باشند کاهش دخالتها و رفع دهها مجوز و محدودیت غیرضروری است که هر روز بر ما تحمیل میشود».
بازار، آپارات، ابر آروان، دیوار، فیلیمو، بلد، ستون، ایوند، زرین پال، ترگمان، تیزلند، پاکت، کاموا، پیاده، بیدبرگ، ویرگول، الوفود، یکتانت، کرفس، شیپور، سینماتیکت، صباویژن، تیوال، فلایتیو، سازیتو، علیبابا ، جاباما، دیجیاتو، نشان، اخبار رسمی، آیتول، رسمیو، آدرس، آیو،شاتل،نماوا، پادرو، کوییز آو کینگز، ایسی مانیتور، تیستایران، اسپارد، شنوتو، زیتل، سیمیاروم، دیجیکالا، شنوتو، پیپینگ و اسنپ از امضا کنندگان این بیانیه اند.
قرار بود امروز، طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی بررسی شود. اما سخنگوی هیئت رییسه مجلس اعلام کرد، این طرح از نوبت بررسی در روز دوشنبه خارج شده است. با این حال، سید نظام الدین موسوی تاکید کرد که طرح تنها امروز بررسی نمی شود و از دستورکار مجلس خارج نشده است. سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس هم در نشست خبری روز دوشنبه در حاشیه صحن علنی تاکید طرح صیانت از حقوق کاربران از دستور خارج نشده است و در روزهای آینده بررسی می شود.
به تعویق افتادن بررسی این طرح می تواند فرصت بیشتری را برای همراهی افکار عمومی با کسب وکارهای دیجیتال برای مخالفت با این طرح و مشکلاتش فراهم کند. باید دید در روزهای آینده آیا این طرح سرنوشت ساز که علاوه بر پیامدهای اقتصادی، پیامدهای اجتماعی قابل توجهی در پی دارد، در صحن بررسی و جزییات بیشتری از آن منتشر می شود؟ آیا نمایندگان مجلس شورای اسلامی بررسی طرح را بیش از هفته جاری به تعویق می اندازند؟