شما همان چیزی هستید که می‌خورید!
ترجمه: نسیم بنایی، آینده نگر/ اکونومیست
«بگذار غذا دارویت باشد و دارو، غذایت باشد». این جمله‌ای است که از بقراط نقل می‌شود. او در یونان باستان به اصول غذایی اشاره کرده‌است. این جمله بقراط، بارها و بارها روی تابلوهایی در همایش‌ها و برنامه‌های مختلف دیده شده‌است. در نشست داووس هم این جمله به چشم می‌خورد. واقعیت این است که موضوع اصلی در نشست داووسِ امسال این بود که چطور می‌توان رژیم غذایی فردی را در اختیار دیگران قرار دارد تا آن‌ها هم از مزایای این رژیم برخوردار شوند. یکی از مباحث اصلی این است که آیا برنامه‌هایی که به رصد وضعیت سلامتی کمک می‌کنند باید رایگان باشند یا خیر. در حال حاضر در برخی از کشورهای حوزه اسکاندیناوی، این برنامه‌ها رایگان هستند. پرسش دیگر این است که آیا می‌توان از رژیم غذایی شخصی به کسب‌وکار خوبی دست پیدا کرد. مورد دیگر هم این است که آیا دولت‌ها می‌توانند از داده‌های شخصی کاربران بهره بگیرند؟
در میان همه این مباحث، چنین اجماعی وجود دارد که خیزش رژیم غذایی شخصی، به بهبود وضعیت سلامت افراد کمک کرده‌است. به‌علاوه همه معتقدند که این رژیم‌ها به بهبود در شرایط زیست‌محیطی هم کمک کرده‌است. یعنی افراد به گونه‌ای مواد غذایی را مصرف می‌کنند که کمترین آسیب را برای محیط زیست به همراه داشته باشد. طبق پیش‌بینی‌ها در سال ۲۰۳۱ برای نخستین بار در بیست سال گذشته، تعداد افراد مبتلا به چاقی در آمریکا کاهش پیدا خواهد کرد. خبر خوب دیگر این است که با همین رژیم‌های غذایی شخصی، نرخ ابتلا به دیابت هم طی سه سال گذشته کاهش یافته‌است. اروپاییها لاغرتر و سالم‌تر می‌شوند.
اما پیشرفتی که در این مسیر حاصل شده، آهسته‌تر از آن چیزی است که امید می‌رفت رخ بدهد. در بازارهای نوظهور، هنوز شاهد افزایش ابتلا به چاقی هستیم. این مسئله روی رشد اقتصادی هم اثر می‌گذارد. بسیاری از کشورهای ثروتمند تصمیم گرفته‌اند رژیم‌های گیاهی را در دستور غذایی خود قرار دهند. آن‌ها سعی دارند کاملا سالم باشند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ و تولیدکننده‌های برتر مواد غذایی هم تلاش دارند ۵۰ درصد از مصرف گوشت قرمز در جهان را کاهش دهند. در واقع آن‌ها تلاش می‌کنند که رژیم غذایی مصرف‌کنندگان را به کلی عوض کنند. به‌علاوه، تلاش کشورهای پیشرفته در این راستا است که مصرف میوه، سبزیجات و همچنین دانه‌های خوراکی را بیشتر کنند. مصرف این مواد غذایی در فاصله سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۵۰ روندی صعودی پیدا خواهد کرد.
آینده رژیم‌های غذایی
وقتی رژیم غذایی شخصی و اصلاح‌شده را در اختیار افراد قرار می‌دهیم، می‌توانیم امیدوار باشیم که تقاضای آن‌ها برای غذاهایی که دوست‌دار محیط زیست نیستند هم کاهش پیدا خواهد کرد. سال‌هاست که هرم مواد غذایی در دسترس مردم قرار گرفته و می‌توانند جایگاه موادی مانند قند، نمک و چربی را ببینند. اما هیچ‌یک از این‌ها کمکی نکرده بود که دیابت، چاقی و دیگر بیماری‌های مرتبط با پرخوردی یا رژیم غذایی ناسالم، کاهش پیدا کنند. برخی رژیم‌ها در مورد برخی افراد جواب می‌داد اما به برخی دیگر نمی‌ساخت. به همین خاطر است که مردم وزن کم می‌کردند اما این کاهش وزن دوام نمی‌آورد.
هر از چند گاهی، رژیم جدیدی مد می‌شد. اما اکنون این رویه عوض شده‌است. رژیم‌های غذایی شخصی، می‌توانند عادت‌های غذایی خوبی را در افراد ایجاد کنند. این رژیم‌ها با برنامه‌ریزی‌های دقیق و به خواستِ خودِ فرد تهیه می‌شوند. در نتیجه بهتر می‌توانند مشکلات مربوط به تغذیه ناسالم را حل کنند. به هر حال بدن انسان‌ها نسبت به رژیم‌های مختلف، واکنش‌های متفاوتی را نشان می‌دهد. رژیم‌های شخصی کمک می‌کنند تا فرد رژیم مورد نظر خودش را پیدا کند و آسیبی نبیند.
بررسی‌هایی در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ در مورد رژیم‌های غذایی صورت گرفت که نشان می‌دهد برخی مواد غذایی می‌توانند برای برخی بدن‌ها کاملا سالم باشند و حتی آن‌ها را تقویت کنند اما در مقابل، به بدن عده‌ای دیگر آسیب بزنند. در واقع یک رژیم غذایی سالم می‌تواند برای فردی نامناسب، آغازگر مسیر بیماری‌های قلبی و چاقی باشد.
دلیل اینکه رژیمی مشابه برای همه بدن‌ها، یکسان جواب نمی‌دهد این است که شیوه هضم مواد غذایی در بدن‌های مختلف فرق دارد. هضم مواد غذایی به سرعت غذا خوردن، الگوی خواب و الگوی ورزش و فعالیت بدنیِ فرد وابستگی زیادی دارد.
این مسائل به یکی از موضوعات مهم در نشست داووس تبدیل شده‌اند و تحلیل‌گران را با خود سرگرم کرده‌اند. البته اکثر تحلیل‌گران در نشست داووس، نسبت به آینده مواد غذایی خوشبین هستند و می‌دانند که با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید در کنار رژیم‌های شخصی، می‌توان آینده‌ای خوب در صنعت مواد غذایی را ایجاد کرد.
