سومین ضربه
اکونومیست
بسیاری از زندانیهای هنگکنگی در حالی که دین خود را به جامعه میپردازند، در حال حاضر برای کارهای مفیدی مانند ساختن تابلو برای جادهها، یونیفورم، مبلمان و چیزهایی از این دست به کار گرفته میشوند. یکی دیگر از چیزهایی که این زندانیان درست میکنند، ماسکهایی است که در حال حاضر چهره بسیاری از افراد حاضر در خیابانهای این شهر را پوشانده. به منظوره جلوگیری از شیوع ویروس کرونای ووهان در حال حاضر از این زندانیان خواسته شده که تولیدات ماسک خود را تا حد ۶۰ درصد افزایش دهند.
متاسفانه این فعالیت اقتصادی تنها بخشی است که در حال حاضر در این شهر مصیبتزده رشد میکند. سال پیش تولید ناخالص داخلی هنگکنگ برای اولینبار طی یک دهه اخیر کاهش پیدا کرد که دلیل اصلیاش هم جنگ تجاری و اعتراضات ضددولتی بود. در حال حاضر ویروس کرونا تهدید و مصیبت سوم را برای آنها از راه آورده. بعضی از اقتصاددانها پیشبینی رشد خود برای اقتصاد هنگکنگ را بیش از خاک اصلی چین کاهش دادهاند.
سرنوشت اقتصادی هنگکنگ یک دلمشغولی بینالمللی است. حجم زیادی از سرمایه جهانی هرروزه وارد بازار بورس این کشور شده و از آن خارج میشود. بعضی از دلالها در حال حاضر درباره مقاومت مالی این بازار صحبت میکنند و به بازار املاک آن اشاره میکنند که در آن قیمتها طی ده سال اخیر سه برابر شدهاند و یک نظام بانکی نیرومند و سنگین که حجم داراییهایش ۸۴۵ درصد تولید ناخالص داخلی است. با شدت گرفتن اعتراضات طی یک سال اخیر، شرط بستن خلاف ارز هنگکنگ که از سال ۱۹۸۳ همارز دلار حرکت میکرد به شدت طرفدار پیدا کردهاست. مسئولان مالی این شهر میگویند که جایی برای نگرانی نیست. اما این حرف از آن دست چیزهایی است که فقط در شرایطی باید بگویی که دیگران به حقیقت داشتن کامل آن شک داشته باشند.
نگرانی بابت اقتصاد داخلی هنگکنگ بسیار هم موجه است. بخش زیادی از معیشت این شهر وابسته به ویژگیهای مثبت اقتصادی مانند باز بودن فضاست. در این شهر است که افرادی از همهجای جهان میتوانند در یک شهر متراکم دور هم جمع شوند. تعامل انسانی عامل پیشرفت این شهر است، اما ویروس را هم موفق میکند. به همین دلیل است که اقدامات مربوط به جلوگیری از شیوع ویروس، به ضرر اقتصاد هم تمام شدهاند.
*سوءمدیریت
متاسفانه دولت هم زمانی که لازم باشد در زمینه اقتدار ضعف دارد. این دولت با برخورد نامناسبی که با ناآرامیهای اجتماعی داشت، اعتماد عمومی را از دست داد. به همین خاطر حالا برای متقاعد کردن مردم به منظور انجام اقداماتی که برای جلوگیری از بیماری لازم هستند، به مشکل برخورده. بعضی از کارگران بیمارستانی دست به اعتصاب زدهاند و تقاضای این مطلب را دارند که تمام مرز این شهر و خاک اصلی چین بسته شود. دیگران بابت کمبود ماسک عصبانی هستند. یک دولت قابل اتکاتر شاید به مردم پیشنهاد میداد که تنها در صورتی که بیمار باشند نیاز است این ماسکها را بزنند. اما چنین پیشنهادی در هنگکنگ به تمسخر گرفته میشود. این شهر دیگر ماسک ندارد، چون دولتش دیگر اعتمادی برنمیانگیزاند.
البته این ترسهای قابل توجیه برای اقتصاد محلی هنگکنگ، ربطی به بانکها و ارز آن ندارند. دقیقا به همین دلیل که بازار املاک و نظام مالی این شهر تا حدی از اقتصاد محلی آن تفکیک شدهاند، مشکلات داخلی تاثیر زیادی بر آنها نمیگذارند. بانکهایش هم به شدت رشد کردهاند که این مسئله تا حدی ناشی از این است که این بانکها خدماتی را به بنگاههای خاک اصلی چین ارائه میدهند که رویاهایی جهانی دارند و بخت خود را خارج از هنگکنگ به کار بستهاند.
ارز هنگکنگ نیز به خوبی تقویت شدهاست. ذخیره ارزی این کشور دو برابر عرضه پولش اندازه داشته و تعریفی دقیق هم دارد. به عبارت بهتر دلار آمریکا در این شهر بیشتر از دلار هنگکنگ است. در عمل مشکلی پیش نمیآید و نرخ بهره پیش از هر نوع بحران احتمالی در آینده افزایش پیدا میکند.
همین مسئله باعث شده که داشتن این ارز بسیار ارزشمند باشد. به منظور اینکه مشکلی در این زمینه پیش نیاید، دولت باید توانایی بیشتری در تحمل مشکلاتی داشته باشد، که در حال حاضر در حال آغاز هستند. طی بحران مالی آسیا در سال ۱۹۹۷، هنگکنگ نشان داد که برای حل مشکل حاضر است چه کارها بکند. ارز این شهر در آن زمان دوام آورد و به احتمال زیاد در آینده هم دوام بیاورد. هنگکنگ نامی خوش برای سرمایهگذاران خارجی ایجاد کرده و خیلی حیف است اگر این نام لکهدار شود.
*اکونومیست/ ترجمه آینده نگر