دو قدم مانده به استیضاح

اکونومیست

«وقتی از خواب بیدار می‌شوند، اولین چیزی که به آن فکر می‌کنند، استیضاح است.» این را ریک اسکات سناتور جمهوری‌خواه اهل فلوریدا می‌گوید. خیلی وقت نیست که حرف استیضاح ترامپ به صورت جدی به میان آمده و حالا نمایندگانی مثل اسکات چنین حرف‌هایی می‌زنند. او این حرف‌‌ها را در روز ۲۵ سپتامبر زد و به همکاران خود در کنگره اشاره کرد اما آن‌ها که دموکرات هستند، نه جمهوری‌خواهان. اما واقعیت شاید این نباشد که اسکات می‌گوید. واقعیت احتمالا این است که آن‌ها تازه خودشان را گرم کرده‌اند و آماده شده‌اند تا دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا را استیضاح کنند. 
۱۵ نوامبر ۲۰۱۷ جزو نخستین بارهایی بود که بحث استیضاح ترامپ به میان آمد. در آن زمان استیو کوهن نماینده دموکرات کنگره اعلام کرد باید دونالد ترامپ را استیضاح کنند. فقط پنج نفر از همکارانش با او همراه شدند و این طرح را امضا کردند. در آن زمان، دموکرات‌ها به استیضاح فکر هم نمی‌کردند. دو ماه بعد از آن بود که ال گرین نماینده دموکرات دیگری از تگزاس دوباره طرحی مشابه را ارائه کرد. حالا افراد بیشتری با این طرح همراهی کردند. در واقع ۶۶ نفر از نمایندگان از این طرح حمایت کردند. آن‌ها تلاش داشتند تا ترامپ را استیضاح کنند. اما باز هم تعداد آن‌ها به حد نصاب نرسید و این برنامه بی‌نتیجه ماند و به ثمر نرسید.
اما حالا خبرهای تازه‌ای رسیده که نمایندگان دموکرات را حسابی آشفته کرده‌است. ظاهرا دونالد ترامپ از مقام خودش سوءاستفاده کرده تا علیه جو بایدن اقدام کند. او تماس‌های مکرر با ولادیمیر زلینسکی رئیس‌جمهوری اوکراین داشته. در واقع ترامپ می‌خواسته از آن‌ها مدارکی بگیرد که ثابت می‌کند جو بایدن به خاطر حفظ سمت پسرش در یک شرکت اوکراینی، مرتکب فساد و خطایی شده. اما واقعیت این است که خطایی رخ نداده و فشارهای ترامپ بر دولت اوکراین هم بی‌حاصل بوده‌است. این مسئله که او می‌خواسته به خاطر گیر انداختن جو بایدن این کارها را بکند، نمایندگان دموکرات را برآشفته کرده و آن‌ها هم شاکی شده‌اند. در همان مراحل نخست ۲۱۹ نفر از نمایندگان دموکرات، طرح استیضاح ترامپ را امضا کردند. در میان آن‌ها حتی می‌توان نام میانه‌روترین نمایندگان دموکرات را هم مشاهده کرد. در واقع آن‌ها زمانی نه‌چندان دور، آن‌قدر هم مخالف ترامپ نبودند ولی اتفاق اخیر به قدری برایشان اهمیت داشته که جبهه‌ای علیه او تشکیل داده‌اند. آن‌ها که تا همین چند وقت پیش حاضر نبودند از طرح استیضاح او دفاع کنند حالا به راحتی از این طرح حمایت کرده‌اند و به این ترتیب ترامپ را تا نزدیکی میز پرسش و پاسخ کشانده‌اند.
۲۱۸ نفر تا استیضاح
تنها ۲۱۸ نفر کافی است تا این طرح به صورت عملی اجرایی شود و مجلس نمایندگان آمریکا، ترامپ را استیضاح کند. اما در مرحله بعد دوسوم از اعضای مجلس سنا باید به این طرح رای مثبت بدهند تا ترامپ واقعا از دفتر کارش یعنی کاخ سفید برکنار شود. اما بعید است چنین اتفاقی رخ بدهد به این خاطر که اکثریت سنا را نمایندگانی تشکیل می‌دهند که موافق ترامپ و در واقع جمهوری‌خواه هستند. در حال حاضر از میان ۱۰۰ نماینده سنا، ۵۳ صندلی متعلق به جمهوری‌خواهان است. کافی است ۲۰ نفر از آن‌ها متقاعد شوند تا از حدود خود عبور کنند و به استیضاح ترامپ رای مثبت بدهند. به این ترتیب ترامپ از دفتر کارش برکنار خواهد شد. 
این مسئله به قدری جدی شده که ترامپ اعلام کرده متن گفت‌وگوهایش را با رئیس‌جمهوری اوکراین منتشر خواهد کرد. او گفته که مرتکب خطایی نشده و در نتیجه نباید بابت این مسئله استیضاح شود. به هر حال اکنون دموکرات‌ها برای استیضاح موانعی دارند. اما باز هم به دنبال افرادی هستند که بتوانند از طریق آن‌ها اسناد و مدارکی را جمع‌آوری کنند و به این ترتیب ترامپ را از دفتر کارش برکنار کنند. این اتفاق در کل به نظر خیلی بعید است. اما به هر حال رأی‌دهندگان با جدیت تمام علیه او رای می‌دهند و سعی دارند از این طریق او را کنار بگذارند. حالا باید دید ادامه بازی استیضاح ترامپ چه می‌شود. فعلا که نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا و از کلیدی‌ترین افراد در حزب دموکرات با این طرح موافقت کرده و این به تنهایی می‌تواند به ضرر ترامپ باشد. در واقع همین امر به سادگی می‌تواند ترامپ را به دردسرهای بزرگی بندازد. مهم‌ترین اتفاق هم در این ماجرا چرخش نظر افرادی مثل نانسی پلوسی است که در گذشته چنین نگاهی نداشتند. 
*آینده نگر