تحریم با صنایع آرایشی و بهداشتی ایران چه کرد؟
بازار محصولات آرایشی و بهداشتی از رقابتی ترین بازارهای جهان به شمار می رود. در سال ۲۰۱۷، ارزش این بازار ۵۳۲.۴۳ میلیارد دلار تخمین زده شده است و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۳، این رقم به ۸۰۵.۶۱ میلیارد دلار برسد. درواقع نرخ رشد سالانه این صنعت از سال های ۲۰۱۸ تا سال ۲۰۲۳، ۷۱.۱۴ درصد تخمین زده شده است.
خاورمیانه به ویژه ایران، از مهم ترین بازارها برای محصولات صنعت آرایشی و بهداشتی است. در سال ۲۰۱۷، ایران سومین کشور مصرف کننده محصولات آرایشی و بهداشتی در خاورمیانه بود و به عنوان هفتمین واردکننده محصولات این صنعت در جهان مورد توجه قرار گرفت. حجم بازار آرایشی و بهداشتی ایران ۲.۲ میلیارد دلار تخمین زده شده است که پیش از تشدید تحریم ها، تولیدکنندگان داخلی سهم ۳۰ درصدی از تامین و عرضه در این بازار داشتند و ۷۰ درصد نیاز بازار از محل واردات تامین می شد. تا سال ۱۳۹۶، سهم واردات قانونی محصولات آرایشی و بهداشتی به کشور، ۱۰ درصد از ۷۰ درصد بود و بقیه، به طور قاچاق به بازار تزریق می شد. به عبارت دیگر، اگر سهم محصولات آرایشی خارجی از بازار را یک میلیارد و ۶۰۰ هزار دلار در نظر بگیریم، تنها ۲۰۰ هزار دلار از این میزان، به طور رسمی به کشور وارد می شده است.
با این وجود، با تشدید تحریم ها، واردات محصولات آرایشی و بهداشتی، چه رسمی و چه قانونی، محدود شده است. هم چنین در سال ۹۷، هیئت دولت مصوبه ای را ابلاغ کرد که براساس آن واردات کالاهای لوکس خارجی به ایران ممنوع شد و همین تولیدکنندگان صنایع آرایشی و بهداشتی را بر آن داشت تا در شرایط نبود رقیب خارجی در بازار، بر تولید نمونه های مشابه خارجی سرمایه گذاری کنند. یافته های یک پژوهش نشان می دهد مصرف کنندگان داخلی پس از سال ۹۷، همزمان با محدودیت واردات و تشدید تحریم ها، بیش از سال های پیش از تحریم به برندهای داخلی تولیدکننده صنایع بهداشتی و آرایشی روی آورده اند. درواقع شرکت های آرایشی و بهداشتی از سال ۹۷، افزایش فروش داخلی، افزایش کیفیت محصولات و افزایش سودآوری را ثبت کرده اند با این حال، صنعت آرایشی و بهداشتی ایران، باتوجه به دشواری انتقال ارز صادراتی، فرصت کمتری برای حضور در بازار سایر کشورها دارد.
گفت وگوی پژوهشگران با خبرگان این صنعت نشان می دهد در حوزه صادرات، میزان فروش صادراتی با توجه به افزایش نرخ ارز، از نظر ریالی افزایش پیدا کرده اما با توجه به اینکه صادرات از طریق خطوط ریلی به کشورهای همسایه مقدور نیست، هزینه حمل و نقل بالاست و با توجه به تحریم های آمریکا، انتقال پول از کشورهای صادراتی هدف به ایران هم به طور تقریبی، غیرممکن است. هم چنین در زمینه واردات مواد اولیه صنایع آرایشی و بهداشتی به کشور، با توجه به تحریم ها مشکلاتی وجود دارد که در نهایت سود شرکت ها را محدود می کند.
برای مطالعه بیشتر مقاله «بررسی تاثیر تحریم بر شاخص های اقتصادی برندهای داخلی صنعت بهداشتی و آرایشی، مطالعه موردی شرکت پاکشو از گروه صنعتی گلرنگ» را بخوانید.
