تجارت بدون اعتماد

اکونومیست/آینده نگر

۱۹ سال پیش یک شرکت ناشناخته چینی اولین دفتر فروش‌های اروپایی خود را در حومه فرانکفورت و شهری در انگلستان راه انداخت و از این طریق وارد مناقصه‌های مربوط به ساخت شبکه‌های ارتباطی شد. امروزه این شرکت، یعنی هواوی، نماد ظهور خیره‌کننده شرکت‌های چینی است و از سوی دیگر سمبلی به حساب می‌آید برای نظام تجارت جهانی که در آن اعتماد از بین رفته‌است. این برند با فروش ۱۲۳ میلیارد دلاری خود، به خاطر قیمت‌گذاری بسیار رقابتی‌اش شناخته می‌شود و از سوی دیگر به دلیل نزدیکی به حاکمان کشور چین. از سال ۲۰۱۸ به این سو، ایالات متحده آمریکا این شرکت را مورد حملات حقوقی بسیاری کرده‌است و همین مسئله باعث شده جنگ تجاری بین این دو کشور اوج بسیار بالایی بگیرد. حالا هم بریتانیا عنوان کرده که قصد ندارد هواوی را به شبکه ۵جی خود راه دهد. دیگر کشورهای اروپایی هم ممکن است چنین کاری انجام دهند. البته این مناسبات بیش از این‌که اتحاد غربی‌ها را نشان دهد، به خوبی به هم می‌فهماند که غرب یک استراتژی یک‌پارچه و منظم ندارد. اگر جوامع باز و چین اقتدارگرا قرار باشد پیوندهای اقتصادی خود را حفظ کرده و وارد آنارشی نشوند، نیازمند ساختار تجاری جدیدی هستیم.
مسئولان ارشد امنیتی آمریکا همواره نگران این مسئله هستند که تجهیزات هواوی به منظور کاربردهای جاسوسی ساخته شده و باعث خواهد شد که مشتری‌هایش وابستگی زیادی به این فن‌آوری سوبسیددار چینی پیدا کنند. اما بیش از ۱۷۰ کشور دیگر به این نتیجه رسیدند که می‌توان این ریسک را مدیریت کرد. بریتانیا، که در زمینه‌های امنیتی و اطلاعاتی همکاری‌های بسیار نزدیکی با آمریکا دارد، «سلول» خاصی از متخصصان سایبری را ایجاد کرد که تجهیزات هواوی را در سال ۲۰۱۰ مورد نظارت خود قرار دهند. دیگر کشورها هم این رویکرد را مورد استفاده قرار دادند. از این طریق یک راه میانه ایجاد شد که از طریق آن می‌توان به هدفی بین آغوش‌گشایی ابلهانه برای سرمایه‌داری دولتی چین و جنگ سرد رسید.
*راه ‏حل دست‌نیافتنی
رسیدن به حکمی که تا این سطح بتواند تعادلی ظریف را برقرار کند بسیار دشوار است. دولت ترامپ از کل دنیا خواسته که تجهیزات هواوی را کنار بگذارند و جدای از آن تحریم‌هایی جدی را هم روی تامین‌کنندگان این شرکت قرار داده و از این طریق جلوی فروش برخی از تجهیزات و چیپ‌هایی را که در کشورهای خارجی با ابزار آمریکایی تولید می‌شوند را گرفته‌است. بریتانیا که مجبور بود بین متحد و تامین‌کننده خود یکی را انتخاب کند، نهایتا ماه گذشته تصمیم خود را گرفت.. اگر عمو سام بخواهد بنگاهی را فلج کند، کشورهایی که مقابل آن بنگاه قرار گرفته‌اند با ریسک‌های فراوانی روبه‌رو می‌شوند. البته فراموش نکنیم که هواوی هم نتوانسته متخصصان سایبری بریتانیا را راضی کند که پیش‏تر گفته‌بودند این تجهیزات به لحاظ امنیتی مشکلاتی دارند و نظارت بر آن‌ها هم دشوارتر شده‌است. هر نوع وهم باقی‌مانده‌ای درباره احترامی که رهبران چین برای قانون می‌گذارند با توجه به حوادث و وقایع هنگ‏کنگ کاملا از بین رفته‌است.
هزینه مستقیم خارج کردن هواوی از شبکه اروپا قابل تحمل است و چیزی در حدود ۱ درصد به قبوض تلفن اروپایی‌ها اضافه می‌کند. اریکسن و نوکیا، دو تامین‌کننده غربی، می‌توانند تولید را بالا برده و از این طریق رقابت در این فن‌آوری هم افزایش پیدا کند.
مشکل اصلی، یا در واقع هزینه عمده جدا کردن هواوی از اروپا هیچ ربطی به آنتن‌ها ندارد، بلکه ناشی از زوال نظام تجارت جهانی است. شاید چند ده‌تایی کشور در نهایت هواوی را ممنوع کنند، اما این تجهیزات کماکان در بخش عمده‌ای از دنیای نوظهور استفاده خواهد شد. تجارت متکی به قواعدی متشکر است اما تصمیم بریتانیا در بین حجم گسترده‌ای از تهدیدها و لابی‌ها گرفته شده‌است.
جوامع باز زمانی که به شکلی متحد عمل می‌کنند قدرت بیشتری دارند. شاید اروپا وسوسه شده باشد که این کار را به تنهایی انجام داده و دهه‌ها همکاری ترانس آتلانتیک را به پایان برساند. به این حال بالاخره، اگر به زودی ترامپ نتواند دور دوم انتخابات را با پیروزی پشت سر بگذارد، آمریکا سراغ برقراری رابطه با متحدانش خواهد رفت زیرا بدون آن‌ها تا سطحی قدرت خود را از دست داده‌است. غرب نمی‌تواند به شکلی بنیادی چین را تغییر داده یا نادیده بگیرد، اما اگر به شکلی متحد وارد عمل شود می‌تواند راهی پیدا کند برای معامله کردن با یک دولت اقتدارگرا که نمی‌توان به آن اعتماد کرد. هواوی نشان‌گر شکستی در این زمینه است. حالا موقع شروع مجدد رسیده.