بحران در پی بحران

اکونومیست/ ترجمه نسیم بنایی/ آینده نگر

مارس، ماهی پر از جنجال برای بریتانیا بود. بازی‌های ورزشی در لندن برگزار شد و نخست‌وزیر هم در برخی از آن‌ها حضور پیدا کرد. برخی مسابقه‌ها هم در حضور تماشاچیان زیاد برگزار شد. اما در حالی‌که بریتانیایی‌ها در مسابقات دور هم جمع شده بودند تا همدیگر را سرگرم و البته آلوده به کرونا کنند، کل اروپا، تعطیل بود. مرزها بسته بود، دورهمی‌ها هم به کلی ممنوع اعلام شده بود. یعنی هیچ‌جا خبری از جمع‌های چندنفری نبود به جز بریتانیا. ایتالیا در ماه مارس، به صورت کامل تعطیل بود و مردم در قرنطینه بودند. دانمارک، اسپانیا و فرانسه هم هرکدام روزهایی را به صورت کامل تعطیل کردند چرا که بابت ویروس کرونا نگران بودند. آن‌ها مرگ‌ومیر کرونایی را به چشم دیده بودند و به این ترتیب تلاش می‌کردند جلوی آن را بگیرند. 
محدود کردن زندگی روزانه، تصمیم ساده‌ای نبود. اما به هرحال، این تصمیم برای نجات جان انسان‌ها گرفته شد. بسیاری از کشورها به سختی چنین تصمیمی گرفتند اما بریتانیا آخرین کشور در اروپا بود که تصمیم گرفت قرنطینه کند. همین تاخیر به خوبی نشان می‌دهد که این کشور، دولتی تنبل دارد که در هر زمینه‌ای دیر اقدام می‌کند. بریتانیا حتی در آزمایش گرفتن هم خیلی دیر اقدام کرد. همه اقداماتی که برای پیشگیری از کرونا در بریتانیا در دستور کار قرار گرفت، با تاخیر زیادی انجام شد و به همین دلیل در برخی از موارد بی‌خاصیت شده بود. حتی پوشیدن ماسک هم مسئله‌ای جنجالی و بحرانی برای بریتانیا بود. نتیجه هم این شد که میزان مرگ‌ومیر ناشی از کرونا و همچنین ابتلا به این ویروس در این کشور افزایش پیدا کرد. 
اسناد و مدارک نشان می‌دهد عملکرد دولت بریتانیا تاکنون مورد قبول نبوده‌است. یعنی این کشور هم عملکرد ضعیفی در رابطه با کرونا داشته‌است. این کشور همیشه برای هر مسئله‌ای درگیر مجادله و تنش بوده‌است. ویروس هم نخستین‌بار سروکله‌اش در لندن پیدا شد. لندن اما فقط متعلق به بریتانیا نیست بلکه یک مرکز بین‌المللی به شمار می‌آید. جمعیت زیادی از اقلیت‌های مذهبی در لندن زندگی می‌کنند. همه این افراد در برابر ویروس کرونا آسیب‌پذیر هستند. یعنی خیلی زود به این ویروس مبتلا می‌شوند. بریتانیایی‌ها اغلب مشکل اضافه‌وزن هم دارند، به همین دلیل احتمال بروز بیماری در آن‌ها زیاد است. 
تنها مورد تحسین‌برانگیز
اما در یک مورد، بریتانیا قابل تحسین است: دانشمندان آن در خط مقدم قرار دارند و تلاش می‌کنند هرچه سریع‌تر به واکسن یا دارویی برای مقابله با کرونا دست پیدا کنند. محققانی که در دانشگاه آکسفورد برای کشف واکسن، تلاش می‌کنند در حقیقت جزو نخستین پژوهشگرانی بودند که در این زمینه وارد میدان شدند. آن‌ها تا کنون به نتایج تحسین‌برانگیزی هم دست یافته‌اند. برای مثال دریافته‌اند که چه داروهایی می‌تواند میزان مرگ‌ومیر را در میان بیماران کاهش دهند. اما نکته اصلی اینجاست که دولت با ناکارآمدی خود باعث شده تلاش‌های این پژوهشگران بریتانیایی هم بی‌ثمر باشد و دست‌کم برای مردم این کشور، چندان کمکی نکند. در سیستم‌های ایالتی مثل آمریکا می‌توان گفت ایالت مقصر بود و دست دولت تا حدودی از اداره امور کوتاه بوده‌است اما در سیستمی مثل بریتانیا، دیگر نمی‌توان چنین مسائلی را در مورد دولت، به راحتی توجیه کرد. 
البته در بریتانیا، دانشمندان هم در روزهای نخست، رویکردی اشتباه به موضوع داشتند اما خیلی زود این رویکرد خود را اصلاح کردند. در حالی‌که دانشمندان توانستند به رویکرد مشخص و قابل اتکاری برسند، دولت همچنان روی رویه غلط خود اصرار می‌کرد. به این ترتیب، دولت در حال حاضر، بریتانیا را به کشوری آسیب‌پذیر در مورد مسائل مختلف از جمله بیماری‌ها تبدیل کرده‌است. حالا شرایط طوری شده که طبق بررسی‌ها بریتانیایی‌ها در برابر چنین مسائلی، بیشتر از جنگ جهانی دوم، جان خود را از دست می‌دهند و این مسئله در مورد دولت، جای سرزنش دارد. 
به هر حال از زمانی‌که کرونا وارد بریتانیا شد، با اوضاع و احوالی که این کشور در چند سال گذشته داشته، بسیاری از تحلیل‌گران می‌گفتند کرونا به فاجعه‌ای بزرگ تبدیل خواهد شد. اما هر اتفاقی که رخ می‌دهد، بریتانیا در نهایت باید با عواقب آن دست‌وپنجه نرم کند. این روزها با عواقب کرونا دست‌وپنجه نرم می‌کند، چند وقت دیگر باید با فاجعه بعدی‌ای که جهان را در بر خواهد گرفت، درگیر شود. به هر حال فاجعه‌ها تمامی ندارند. اما به نظر می‌رسد بریتانیا از روزهای اوج خود فاصله زیادی گرفته و حالا اوقات خوشی ندارد.