آموزش عالی در ایران بهره ور نیست

آموزش عالی، رکن اصلی پیشرفت همه جانبه کشورهاست و یکی از مهم ترین نهادهای خدماتی در آموزش، توسعه و تامین منابع انسانی است. نظام های آموزش عالی در همه کشورها سهم قابل توجهی از بودجه دارند. اطمینان از کیفیت مطلوب عملکرد آن ها برای جلوگیری از اتلاف سرمایه های انسانی و مادی و داشتن توانایی رقابت در دنیای آینده ضروری انکارناپذیر است.  موسسات آموزش عالی در سراسر جهان برای کمک به از میان بردن شکاف توسعه از طریق افزایش انتقال دانش از مرزها، به خصوص به سوی کشورهای درحال توسعه و تلاش برای  راه حل های مشترک، برای ایجاد چرخش نخبگان و کاهش اثرات منفی فرار مغزها مسئولیت دارند.
موسسات آموزش عالی در دو دهه گذشته به دلیل همین نقش مهم، متحول شده و به عنوان بنگاه های اقتصادی-آموزشی شناخته می شوند که باید برای ارزش افزوده بیشتر تلاش کنند. رقابت موسسات آموزش عالی، جهانی است به همین دلیل آن ها به طور مداوم در مسیر بهبود کیفت یاددهی و پژوهش حرکت می کنند.
یک بررسی در ایران،  بهره وری دانشگاه های تخصصی کشور به عنوان موسسات آموزش عالی را بررسی کرده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد با وجود سطح مناسب تجربه و سابقه هیئت  علمی، کیفیت نظام آموزش عالی در ایران مطلوب نیست. پژوهشگران در این پژوهش پیشنهاد کردند اصلاح و بهبود نظام کیفیت آموزش عالی در اولویت دولت ها قرار بگیرد چراکه کیفیمت مستمر آموزش عالی است که به عنوان مانع فرار مغزها عمل می کند.
پژوهشگران می گویند علت یابی و هم چنین تحلیل استراتژیک مبنی بر اینکه نقاط قوت و ضعف آموزش عالی چیست و با چه فرصت ها و تهدیدهایی مواجه است و اینکه در کدام بعد باید تمرکز و توجه بیشتری داشت، در مسیر دست یافتن به بهره وری بیشتر در آموزش عالی ضروری است.
هم چنین مدیران آموزش عالی باید با ایجاد مشوق های کافی و بسترسازی برای افزایش انگیزه ها باور به سودمندی و ضرورت ارزیابی دوره ای و مستمر را بهبود دهند. ایجاد بانک اطلاعاتی دقیق و در دسترس قرار دادن آن برای مجریان طرح های ارزیابی می تواند به مدیران کمک کند تا به داده های مبنایی برنامه ریزی دسترسی پیدا می کند.
برای مطالعه بیشتر مقاله «سنجش بهره وری آموزش عالی» را بخوانید. این مقاله در نشریه مدیریت بهره وری در پاییز سال ۱۴۰۰ منتشر شده است.