منابع صندوق توسعه ملی، بورس را نجات می دهد؟

سیدحسین سلیمی

رییس هیئت عامل صندوق تثبیت بازار سرمایه از واریز مبلغ یک هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه خبر داد. پیش از این  اخباری از تخصیص منابع صندوق توسعه ملی به تقویت بازار سرمایه منتشر شده بود و اکنون دولت به این وعده عمل کرده است. اما اختصاص این تسهیلات چه اثری بر بازار سرمایه دارد و آیا تخصیص منابع بین نسلی به بورس درست است یا غلط؟
برای پاسخ به این پرسش ها باید دید دولت تلاش می کند از چه مسیری، از منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه کمک کند. اگر منظور دولت حفظ شاخص بورس با ورود پول دولت است، باید گفت که این کار صحیح نیست. شاخص بورس باید به طور طبیعی بالا برود و خود را در بازه مناسبی حفظ کند. اگر دولت، قصد دارد با تخصیص این منابع به بازار سرمایه از محل شرکت های دولتی که بیش از ۳۰ درصد از ساختار بورس سهم دارند، مانع افت شاخص کل شود، افتی که سروصدای بسیاری به پا کرده، باید گفت که کار دولت غلط است و باید پیش از رشد ناگهانی شاخص در کوتاه مدت و افت امروز آن، فکری می کردند.
اما اگر دولت قصد دارد منابعی را از صندوق توسعه ملی به تقویت اعتبار اشخاص و شرکت های حقوقی، برای خرید سهم اختصاص دهد، باید گفت که دولت در مسیر درستی در حمایت از بازار سرمایه قرار گرفته است. با اعطای تسهیلات برای خرید سهم به شرکت های حقوقی و اشخاص حقیقی، انگیزه خرید سهم افزایش پیدا می کند و زمینه رشد شاخص به طور طبیعی فراهم می شود. رییس هیئت عامل صندوق تثبیت بازار سرمایه اعلام کرده این اعتبار در قالب تسهیلات با نرخ بهره ۱۲ درصد است. همین میزان نرخ بهره که نصف تورم است، انگیزه ای برای دریافت تسهیلات و خرید سهم خواهد بود. با تقویت طرف خرید، صف های فروش بی مشتری نخواهند ماند و فشار عرضه، شاخص کل را پایین نمی کشد.
در همه دنیا بازارهای سهام و سرمایه با همه گیری کرونا افت کرد. اما پس از انتشار اخباری مبنی بر به نتیجه رسیدن واکسن کرونا شاخص داوجونز از ۲۲ هزار واحد به آستانه ۳۰ هزار واحد رسید و بازار سهام دیگر کشورها از جمله کشورهایی اروپایی هم روند بهبودی را در پیش گرفتند. آثار بهبود اقتصادی در این بازارها به دیگر کشورها هم سرایت می کند چراکه با وجود تحریم ها ما هم چنان از وضعیت دیگر کشورها اثر می پذیریم. با این حال ممکن است با فاصله چهار تا پنج ماهه به شرایط بهبود ورود کنیم. نکته دیگر انتخابات ریاست جمهوری و تحولات سیاسی پیش روست که می توند بر روند بازار سهام اثر بگذارد، با این حال اگر شاخص کل به اندازه تورم رشد کند، می توان گفت که عملکرد آن مثبت بوده است. اگر شاخص بتواند همپای با تورم ۲۵ درصدی پیش برود خوب است چراکه در زمان تعطیلی صنایع، رشدی بیش از این در بازار سرمایه، رشد مصنوعی است. باتوجه به همه عوامل اثرگذار بر بازار سهام، به نظر نمی رسد بورس تا خردادماه سال جاری، روندی غیر از نوسان های جزیی و حفظ بازه شاخص را در پیش بگیرد.