کسی که فساد را گزارش می کند امنیت ندارد

گزارش گری فساد برای یک فعال بخش خصوصی کم هزینه نیست. ممکن است حتی در مناقصات دولتی  هم شرکت های متعلق به افرادی که موارد فساد و ناکاآمدی را گزارش می کنند، اذیت شوند. در چنین فضایی راه های مقابله با فساد را چه می دانید؟
تلاش های بخش خصوصی برای مقابله با فساد در دو سطح تعریف می شود. در سطح اول،  رسیدگی اتاق بازرگانی به نابه سامانی ها و تخلف های اهالی این بخش مطرح می شود و همه چیز در اختیار پارلمان بخش خصوصی است. هدف کلی از مقابله با فساد در این سطح این است  که از بین فعالان بخش خصوصی، که اغلب درست رفتار می کنند، موارد معدود تخلف توسط خود بخش خصوصی تعیین تکلیف شود. در این سطح هدف بیشتر تبرئه کردن عامه بخش خصوصی است. قوانین برای اتاق بازرگانی چنین اختیاری را در نظر گرفته که به موارد تخلف رسیدگی کرده و تکلیف آن را روشن کند.  
در سطح دوم بخش خصوصی فراتر از خود و زیر مجموعه هایش عمل می کند یعنی فسادی که در سایر بخش ها از جمله دولت می بیند را گزارش می دهد. در این سطح، به طور حتم به تعامل جدی با دیگر بخش های موثر نیاز داریم و اینکه زیرساخت های لازم برای توافق با اجزای دولت و بخش های نظارتی و فرابخشی دولت در این زمینه فراهم شود. این هماهنگی لازمه چرخش اطلاعات در زیرمجموعه های دستگاه های دیگر است. در این سطح دیگر بخش خصوصی در زیر مجموعه خود عمل نمی کند بلکه برای اصلاح مفاسد سایر بخش ها به همکاری دیگران هم نیاز است. بخش خصوصی می تواند در این دو سطح به مقابله با فساد کمک کند و بهتر است از سطح اول که در اختیار خود است شروع کند که اعلام شده این فرایند آغاز شده است. در واقع سطح اول تمرینی برای سطح دوم است.
در سطح دیگر مقابله با فساد، پای عامه مردم از قبیل روزنامه نگاران و کارکنان و کارمندان مجموعه های مختلف غیر دولتی و دولتی به میان می آید. زمانی که روزنامه نگاران و مردم به عنوان سوت زن فسادی را گزارش می کنند، باید تامین داشته باشند که متاسفانه اکنون این تامین وجود ندارد. هرچند قانون حمایت از آنان را تکلیف کرده اما این حمایت ها انجام نمی شود. من مصادیقی از این افراد را سراغ دارم که مطلب خلاف و فسادی را گزارش کرده اند و  در نهایت دادگاه حکم به دستگیری فرد متخلف داده و آن فرد محکوم شده و به زندان افتاده است. اما از زندان علیه سوت زن طرح دعوی کرده و اکنون فردی که فساد را گزارش داده درگیر شده است.
این مسئله ناشی از چیست؟
بخشی از این رفتار غیرمنصفانه  به نقض قوانین باز می گردد. پیشتر اگر کسی گزارشی را علیه فرد دیگری به دادگاه ارائه می کرد و آن فرد در دادگاه محکوم می شد، کسی که فساد را گزارش کرده بود به سراغ کسب وکار خودش می رفت  و مشکلی نداشت. اما اگر معلوم می شد که این گزارش کذب و تهمت است، فردی که گزارش دهنده محاکمه می شد. اگر قانون  درست می بود، فردی که فسادی را گزارش می کرد باید در سطح ملی مورد تقدیر قرار می گرفت اما اینطور نیست.
قوه قضاییه در این زمینه چطور عمل می کند؟
در قوه قضاییه حرکتی برای مقابله با فساد شکل گرفته که امیدواریم به بار بنشیند. متاسفانه زیر مجموعه های قوه قضاییه به روال گذشته عمل می کنند و این موضوع نباید از دید مسئولان این قوه پنهان بماند. بدنه هم چنان بر روند گذشته است و حرکتی که در بالا آغاز شده به بدنه منتقل نشده است. به نظر من رییس قوه قضاییه باید موارد فساد در بدنه را پیدا کرده، رسیدگی کرده و به عموم اعلام کند. ایشان باید برای تبرئه قضات و محاکمی که سالم عمل می کنند، مواد ناسالم را پیدا کرده و به عموم اعلام کنند و بگویند که با مفاسد برخورد شده و اگر ادامه پیدا کند، باز هم برخورد می شود. این درواقع فضا را برای مرتکبان فساد ناامن می کند اما اکنون فضا برای افراد سالم ناامن است و مرتکبان فساد کار خودشان را انجام می دهند. این تغییر باید در بدنه قوه قضاییه انجام شود تا بگوییم تحول مورد نظر رخ داده است.