کرونا و مرزهایی که کم، کم بازگشایی می شوند
کرونا و مرزهایی که کم، کم بازگشایی می شوند
ایران و عراق علاوه بر مرزهای غیررسمی و بازارچه‌های مرزی، ۷ مرز زمینی رسمی شامل مرزهای تمرچین، باشماق، پرویزخان، خسروی، مهران، چذابه و شلمچه دارند که همگی با شیوع ویروس کرونا تعطیل شدند
سفر نخست‌وزیر عراق مصطفی الکاظمی به تهران که به همراه هیات بلندپایه اقتصادی به کشورمان سفرکرده بود حالا باگذشت یک هفته و بازگشایی مرزهای دو کشور برای ازسرگیری مبادلات تجاری اثرات خود را نشان می‌دهد. از زمان شیوع کرونا در اوایل اسفند۹۸ تا اوایل خرداد امسال، به‌جز مرزهای تجاری افغانستان و اقلیم کردستان عراق که با کمترین محدودیت‌ها مواجه بودند، محدودیت‌های ناشی از کرونا در سایر مرزهای زمینی باعث زمین‌گیر شدن تجارت خارجی به‌خصوص با کشورهای همسایه شده بود. حدود ۲ هفته پیش، کمیته ملی بهداشت و سلامت عراق به ریاست مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر این کشور، بازگشایی مرزهای تجاری شیب (چذابه) و منذریه (خسروی) را تصویب کرد. بعدازاین مصوبه پنجشنبه گذشته مرز خسروی و روز گذشته مرز چذابه دوباره بازگشایی شدند.
۵ماه از شیوع کرونا می گذرد و آمارهای رسمی از افت محسوس تجارت خارجی در دوره کرونا حکایت دارد و دراین‌بین بازگشایی مرزها و عادی‌سازی مبادلات به‌خصوص با شرکای تجاری مهم و استراتژیک کشور همچون عراق می‌تواند برای فعالان اقتصادی ایران بسیار مهم باشد. آمارهای اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق نشان می‌دهد در ۳ماهه اول امسال، ۵میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش یک میلیارد و ۴۵۰میلیون دلار از ایران به عراق صادرشده که ازنظر حجم ۴۰درصد و ازلحاظ ارزش ۳۸.۳درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است. این میزان افت مبادله با بزرگ‌ترین شریک اقتصادی ایران در منطقه خاورمیانه، جدای از اینکه برنامه‌ریزی صادرکنندگان را تحت تأثیر قرار داده، تولیدکنندگان کالاهای صادراتی به عراق را نیز با مشکلاتی غیرمترقبه مواجه کرده است؛ چراکه همزمان با کاهش قدرت خرید تقاضای داخلی، با قطع یک‌باره تقاضای خارجی نیز مواجه شدند و این مسئله به‌خصوص در حوزه صنایع غذایی به کاهش مقیاس تولید کارخانه‌ها و انبار سازی محصولات تولیدی قابل ذخیره این واحدها منجر شد. حالا انتظار می‌رود با عادی‌سازی فعالیت مرزها حتی به‌صورت نوبتی و ساعتی، تجارت دوجانبه ایران و عراق به سمت عادی‌سازی حرکت کند و لااقل بخشی از ظرفیت ازدست‌رفته تولید احیا شود.
ایران و عراق علاوه بر مرزهای غیررسمی و بازارچه‌های مرزی، ۷ مرز زمینی رسمی شامل مرزهای تمرچین، باشماق، پرویزخان، خسروی، مهران، چذابه و شلمچه دارند که همگی با شیوع ویروس کرونا تعطیل شدند؛ اما این تعطیلی برای مرزهای ایران با اقلیم کردستان عراق زیاد دوام نداشت درحالی‌که مرزهای جنوبی ایران با عراق با محدودیت‌های بسیار شدیدتری مواجه شدند. فعلا مرزهای باشماق، پرویزخان، تمرچین، مهران و شلمچه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و با برنامه توافق شده میان ۲کشور برای تجارت فعال است و مرزهای خسروی و چزابه هم فعال شده اند. براساس آخرین آمارهای گمرک، در شرایط جدید روزانه حداکثر ۲۵۰کامیون و هر هفته ۵۰۰کامیون کالای صادراتی بین ۲کشور منتقل می‌شود که گرچه با شرایط دوران قابل کرونا قابل قیاس نیست اما توانسته است بخشی از نیازهای تجاری دوطرف را برطرف کند.
