کارت قرمز به خام فروشی گاز
مهراد عباد
خام فروشی گاز به اندازه خام فروشی نفت و هر محصول دیگری از منابع طبیعی کشور مذموم است. بنابراین هر طرح توسعه‌ای که بتواند به جداسازی محصولات از گاز کمک می‌کند، حرکتی در مسیر فاصله گرفتن از خام فروشی است.
پالایشگاه بید بلند که روز پنج‌شنبه افتتاح شد، یکی از این طرح‌هاست که به استفاده هرچه بیشتر از منابع خدادادی گاز ایران کمک می‌کند. بخشی از گاز استخراجی که پیش‌تر می‌سوخت، با راه‌اندازی این پالایشگاه در مدار قرارگرفته و استفاده می‌شود. شیرین سازی و انتقال در این پالایشگاه به استفاده حداکثری از منابع گازی کشور در صنایع مختلف ازجمله پتروشیمی کمک می‌کند.
این امید وجود دارد که دولت در ایران با درک اهمیت منابع گازی کشور جلوی هدر رفتن آن را بگیرد. متأسفانه در سال‌های گذشته در زمینه خالص‌سازی گاز و عرضه محصولات متنوع از منابع گازی کوتاهی شده است. یکی از مهم‌ترین محصولات گازی که غفلت از آن‌هم چنان ادامه دارد، هلیوم است.
بخشی از مخازن گازی ایران حاوی هلیوم است اما ایران امکان جداسازی آن را ندارد. مخازن مشترک ما با قطر، هلیوم دارد و قطر از این منابع استفاده می‌کند اما ایران مجبور است بخشی از منابع ارزی را به واردات هلیوم تخصیص دهد. این گاز در آزمایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و دیگر صنایع شیمیایی و در نشت‌یابی کاربرد دارد اما فناوری جداسازی آن هنوز در اختیار ایران قرار نگرفته است و به نظر نمی‌رسد دولت برای استفاده از فکری داشته باشد.
هدر رفت منابع گازی ایران به دلیل عدم برنامه‌ریزی برای استفاده هرچه بیشتر از آن، پیامدهای اقتصادی خوبی برای کشور ندارد. علاوه بر از دست رفتن منابع طبیعی کشور، آلودگی‌های محیط زیستی و تخصیص ارز به واردات محصولات گازی که در کشور موجود است، صادرات گاز ایران و تحقق اهداف ایران در بازارهای جهانی هم تهدید می‌شود.
