همه‌جا با تراشه‌ها

اکونومیست

 روز ۲۹ آگوست بود که طوفان دوریان به سمت آمریکا یورش برد. در آن زمان الون ماسک رئیس شرکت تسلا که سازنده خودروهای برقی است اعلام کرد مشتریان او می‌توانند با به روز کردن خودروهای هوشمند خود، اگر در مسیر طوفان قرار بگیرند، باتری‌ها را شارژ کنند تا در مسیر طوفان گرفتار نشوند. در واقع وسیله‌ نقلیه‌ای که الون ماسک در شرکتش تولید کرده مانند هر قطعه کامپیوتری می‌تواند به اینترنت متصل شود و از این طریق مشتری می‌تواند از آن در مواقع لازم به شکلی بهتر بهره بگیرد. در واقع این خودروها به اینترنت وصل هستند و شرکت می‌تواند از راه دور آن‌ها را کنترل کند. 
خودروهای کامپیوتری آقای ماسک تنها یکی از نمونه‌های جدیدی هستند که نشان می‌دهند در دنیای مدرن چه خبر است و چه می‌گذرد. این روزها هم کامپیوترها ارزان‌تر شده و هم اتصال به اینترنت. به همین خاطر است که تبدیل کردن آن‌ها به چیزهایی که قابل استفاده باشد بسیار ساده و آسان شده‌است. همه این‌ها با هم اینترنت اشیا را شکل داده که اغلب مردم امروزی با آن آشنا هستند. این انقلابی است که به آهستگی پیش رفته و همراه با قدرت گرفتن کامپیوترها، سرعت پیدا کرده و حالا پایش به خودروهای سواری هم باز شده‌است. و البته تلفن‌ها و تلویزیون‌هایی که هوشمند می‌شوند. حالا این تحولات در مسیر جدیدی پیش می‌رود. براساس یکی از پیش‌بینی‌هایی که صورت گرفته، تا سال ۲۰۳۵ تعداد کامپیوترهایی که به اینترنت متصل هستند به بالای یک تریلیون می‌رسد. از بسته‌بندی مواد غذایی گرفته تا پوشاک و پل‌های هوایی، همه‌چیز روی دست اینترنت می‌چرخد. 
در چنین دنیایی می‌توان بهره‌های زیادی برد. مشتریان از راحتی و آرامش بهره می‌گیرند. تولیدات و محصولات هم می‌توانند کارهایی را انجام بدهند که محصولات دیگر بدون اینترنت نمی‌توانند انجام بدهند. زنگ‌های در هوشمند آمازون یکی از همین محصولات هستند که به سنسورها و دوربین‌هایی مجهز هستند و به موقع زنگ می‌خورند. این زنگ‌ها شبکه‌ای را شکل داده‌اند که به افراد کمک می‌کند حریم خصوصی بیشتری داشته‌باشند. به این ترتیب شرکت‌ها هم در این زمینه محصولاتی را به مشتریان خود معرفی می‌کنند که کاملا متفاوت از محصولات قدیمی است. آن‌ها زنگ‌هایی را به مشتری ارائه می‌دهند که می‌تواند همانند یک پلیس همه‌چیز را رصد کند و مانع بروز جرم و جنایت شود. 
پیشرفت‌هایی برای آسودگی بشر
پیشرفت‌های اخیر در زمینه تکنولوژی باعث شده کسب‌وکارها هم بتوانند بهره‌وری خود را بالا ببرند. آن‌ها داده‌ها و اطلاعاتی دارند که قابل تجزیه و تحلیل است. نورپردازی‌های هوشمند در ساختمان‌ها یکی دیگر از مواردی است که می‌تواند به دخیره کردن انرژی هم کمک کند. ماشین‌آلات کامپیوتری شده می‌توانند هر چیزی را پیش‌بینی و مطابق با آن عمل کنند. آن‌ها حتی متوجه خرابی‌ها هم می‌شوند و در نتیجه می‌توانند برای تعمیرات هشدار بدهند و از این طریق پایداری این ابزار هم بالا می‌رود. برای مثال گاوها را به گونه‌ای به ابزار اینترنتی وصل می‌کنند که کاملا به موقع تغذیه شوند و عادات غذایی مشخصی داشته‌باشند و بتوانند براساس آن شیر بدهند. به این ترتیب آن‌ها شیر بیشتری تولید می‌کنند و در مقابل به داروهای کمتری هم نیاز دارند چرا که تحت مراقبت‌های هوشمند و اینترنتی هستند و کمتر بیمار می‌شوند. شاید چنین دستاوردی به صورت فردی اگر بررسی شود خیلی کم و ناچیز به نظر بیاید اما اگر آن را در مقیاسی کلان و به صورت گسترده در نظر بگیریم متوجه خواهیم شد که می‌تواند اقتصاد کلان را تغییر بدهند. این موارد در واقع پتانسیل این را دارند که رشد اقتصادی را بالا ببرند. 
اما اینترنت اشیا در درازمدت، در زمینه کاری می‌تواند بسیار موثر باشد و خودش را نشان بدهد. البته پیشرفت اینترنت هم در این زمینه می‌تواند بسیار موثر باشد. این قضیه به مدل‌های کسب‌وکار هم مربوط می‌شود. هر مدلی که غالب بشود، اینترنت هم نسبت به آن غالب می‌شود و فوایدی خواهد داشت. این جریان می‌تواند انحصار را هم به دنبال داشته‌باشد. همین امر باعث شده منتقدان هم نسبت به آن نقدهایی داشته‌باشند. آن‌ها به این جریان تداوم سرمایه‌داری می‌گویند. شرکت‌ها بیش از هر زمانی به شرکت‌های فناوری تبدیل می‌شوند. اینترنت به جزء لاینفک آن‌ها تبدیل می‌شود. در این شرایط شاهد بحث‌های بسیاری در حوزه مالکیت، داده، رقابت و امنیت خواهیم بود که همگی مربوط به زندگی مجازی است و می‌تواند به بحث‌هایی تمام‌نشدنی تبدیل شود. 
بیایید مالکیت را در نظر بگیریم. همان‌طور که آقای ماسک نشان داد، اینترت می‌تواند به شرکت‌ها این توانایی را بدهد که به دستگاه‌ها و خودروهای تولیدی خود دسترسی و اتصال اینترنتی داشته‌باشند. حتی وقتی آن محصول فروخته شده باز هم شرکت می‌تواند به آن دسترسی داشته‌باشد. البته این جریان به شرکت این امکان را می‌دهد که محصول خود را ارتقا ببخشد و خدمات جدیدی به آن اضافه شود. در واقع شرکت می‌تواند به لطف حضور این اینترنت به نوعی خدمات جدید برای محصولات خود ارائه بدهد.
*آینده نگر