می توان از یک استارت اپ به دلیل ایجاد انحصار انتقاد کرد؟
مجتبی عندلیب آذر
قانون تجارت در کشور ما که چارچوب فعالیت بنگاه های اقتصادی را تعیین می کند، فرسوده، قدیمی و ناکارآمد است. در شرایط کنونی گویی کسی جرات حرکت و اصلاح آن را ندارد یا هر حرکتی برای اصلاح این قانون، از آنجا که بدون مطالعه و ارزیابی لازم از مدل های موفق و شکست خورده در دیگر کشورها انجام می شود، محل سوال است. به نظر می رسد دست اندرکاران در این زمینه از وضع موجود راضی اند یا حوصله و قدرت ورود به این عرصه را ندارند. با توجه به این مسئله، ما از نظر قانونی در شناخت انحصار، محدودیت و ممنوعیت آن در کل فضای تجاری کشور مشکل داریم، برای مثال هیچ قانونی زمینه انحصار خودروسازان یا اپراتورهای مخابرات را در کشور ما محدود نمی کند چه برسد به استارت آپ ها.
فلسفه شکل گیری استارت آپ، حل یک مسئله و رفع یک نیاز است. یک استارت آپ می تواند معضل حمل ونقل کشور را حل کند و با توجه به توان لجستیکی که در اختیار گرفته علاوه بر حمل مسافر به حوزه های حمل غذا، بار و مرسولات دیگر هم وارد شود. استفاده از ظرفیت در همه جوانب ممکن در فضای اقتصادی کشور را نمی توان لزوما به انحصار طلبی یک کسب وکار نوپا نسبت داد. در شرایطی چنین کسب وکارهایی قدرت می گیرند که دیگر سازمان های مسئول ناکارآمد بوده و به درستی عمل نکرده اند.
اگر زمانی درباره عملکرد انحصاری یک استارت اپ تردیدی ایجاد شود، باید آن را در اتحادیه کسب وکارهای نوپا حل و فصل کرد اما در اصل، کار استارت آپی یعنی شناخت خلاءها و استفاده از ظرفیت ها برای حضور بیشتر. باید پذیرفت که فضای کسب وکار در کشور ما تغییر کرده است بنابراین باید مشکلات در این اکوسیستم جدید را از راه خود حل کرد. ایجاد متولی برای استارت آپ ها موضوعیتی ندارد و به نظر می رسد مراجعی به عنوان تشخیص دهنده مسائل این حوزه وارد عمل شده اند که در جای اصلی خود کارآمد نبوده اند.
