فوتبال جزیره

ترجمه: نسیم بنایی، آینده نگر/ اکونومیست

لیگ برتر انگلیس، ثروتمندترین رقابت داخلی فوتبال جهان، به تازگی از یک مسئله هراس‌انگیز خلاص شده‌است. سوپرلیگ کم‌عمر اروپا، تنها طی چند روز راه‌اندازی شد، به چالش برخورد و لغو شد، اما می‌توانست تهدیدی بزرگ برای ارزشمندترین دارایی لیگ برتر باشد: حق پخش بسیار بالای تلویزیونی این لیگ. اگر سوپرلیگ در میانه هفته توجه‌ها را به خود جلب می‌کرد، لیگ جزیره نمی‌توانست با این رقم‌های زیاد کنونی در آخر هفته توجه را به رقابت‌ها خود بکشاند و کافی است بدانید که از بین ۱۲ تیمی که سوپرلیگ اروپا را تاسیس کردند لیگ انگلستان با ۶ تیم بیشترین سهم را داشت. البته لغو شدن و فروپاشی سوپرلیگ به معنای پایان یافتن مشکلات لیگ برتر نیست.
در حال حاضر قراردادهای پخش این لیگ به مدت تمدید خود رسیده‌اند. پیش‏ترها چنین زمانی، فرصتی حساب می‌شد که پول بیشتری از شرکای خود به جیب بزند، اما طی سال‌های اخیر وضعیت بازار این پخش تلویزیونی خیلی خوب نبوده و گویا لیگ برتر هنوز به دشوارترین وضعیت خود نرسیده‌است. وضعیت به گونه‌ای است که لیگ برتر از دولت این کشور خواسته که با اجازه آن‌ها مکانیزم مزایده خود را کنار بگذارد تا بتواند با همان شرایط قبلی قرارداد خود را تمدید کند.
در سال ۱۹۹۲ که لیگ برتر انگلستان راه‌اندازی شد، شبکه اسکای اسپورتز برای هر مسابقه ۶۴۰ هزار پوند (۱.۱ میلیون دلار) پرداخت کرد. تا سال ۲۰۱۶، این هزینه به ۱۰ میلیون پوند رسید. طی این دوره محبوبیت روزافزون این لیگ در کنار روحیه رقابتی اسکای باعث شد که قیمت‌ها به حدی برسند که در نهایت حق پخش تلویزیونی به بزرگ‌ترین منبع مالی باشگاه‌های بزرگ انگلیسی تبدیل شود. این باشگاه‌ها که ثروتمند شده‌بودند حالا می‌توانستند برای جذب بازیکن با بزرگ‌ترین تیم‌های جهان رقابت کنند و همین مسئله آن‌ها را قوی‌تر، لیگ را جذاب‌تر و حق پخش تلویزیونی را بیشتر می‌کرد. یوفا، در حال حاضر باشگاه‌های انگلستانی را به عنوان قدرتمندترین باشگاه‌های اروپا در نظر می‌گیرد.
 آغاز سراشیبی
اما آخرین مزایده مربوط به حق پخش تلویزیونی این مسابقات در اوایل سال ۲۰۱۸ برگزار شد و به نوعی مایوس‌کننده بود. مبلغی که توسط اسکای و بی‌تی (بریتیش تلکام) برای این مسئله پرداخت کردند افتی ۱۳ درصدی کرد و اگر قرار باشد در سال جاری هم مزایده برگزار شود، یعنی اتفاقی که سازمان لیگ برتر انگلستان به شدت از آن فرار می‌کند، طبق پیش‌بینی تحلیل‌گران با افتی مشابه رو‌به‌رو خواهیم بود. دلیل اصلی افت این قیمت‌ها آتش‌بس دادن اسکای اسپورتس و بی‌تی‌ اسپورتس به یک دیگر است، زیرا تا این‌جای کار رقابت این دو پخش‌کننده یکی از عوامل اصلی بالا رفتن مداوم حق پخش‌های تلویزیونی بود.
پیش از مزایده سال ۲۰۱۸، کمپانی‌ها اعلام کردند که به توافقی برای به اشتراک گذاشتن محتوا رسیده‌اند و طبق آن مشترک‌های هریک از این دو پخش‌کننده می‌توانند مسابقات آن شبکه دیگر را هم تماشا کنند. تماشاچیان فوتبال دیگر مجبور نبودند برای تماشای همه مسابقات به هر دو شبکه پول بدهند. به گفته جان مکنزی، رییس شرکت آنالیتیکس اف‌سی که در زمینه پژوهش در داده‌های فوتبالی فعالیت می‌کند، در این لحظه که این دو کمپانی متوجه شدند با همکاری به سود بیشتری می‌رسند، تقریبا ورق به طور کامل برگشت. این دو کمپانی که در حال حاضر تحت فشار رقابتی کمتری نسبت به آن زمان قرار دارند، و هنوز هم با تهدید ایجاد شدن رقابت‌های جدید روبه‌رو هستند به احتمال زیاد این بار هم به شکلی مشابه یک روش هماهنگ و همکارانه با یکدیگر را اتخاذ کنند.
با توجه به عدم قطعیتی که در حال حاضر گریبان تمام طرفین حاضر در مناقشه را گرفته‌است، سازمان لیگ برتر انگلستان امیدوار است که فروش حق پخش تلویزیونی به شکل خصوصی از سوی تمام حاضرین مورد قبول قرار بگیرد. باشگاه‌ها کماکان بیش از هم‌تایان اروپایی خود پول دریافت می‌کنند و همین مسئله باعث می‌شود در بازار نقل و انتقالات قدرت خود را حفظ کنند. لیگ برتر انگلستان کماکان می‌تواند ادعا کند که نسبت به بوندسلیگا و سری «‌آ»ی ایتالیا به نتیجه بهتری رسیده‌است. و پخش‌کنندگان هم می‌توانند به لحاظ واقعی با هزینه‌ای کمتر این دارایی گران‌بهای خود را حفظ کنند. همان‌طور که کلیر اندرس، یکی از تحلیل‌گران مشهور مسائل مالی فوتبال اشاره می‌کند، علی‏رغم صحبت‌های فراوانی که از مزاحمت‌های دیگر پخش‌کننده‌ها، پلتفرم‌های پخش آنلاین و رقابت‌های جنبی می‌شود، لیگ‌های فوتبال انگلستان، فرانسه، آلمان و اسپانیا هنوز هم همگی از همان خدماتی استفاده می‌کنند که در سال ۱۹۹۲ استفاده می‌کردند. بعضی از روابط از دور بسیار شکننده به نظر می‌رسند، اما در واقعیت ثبات و استحکام بسیار بیشتری نسبت به آن چیزی دارند که شاید به چشم مخاطبی بیاید که با فراز و نشیب داستان به‏خوبی آشنا نیست.