عزم بخش‌خصوصی برای ساخت اکوسیستم گردشگری نوین
در بیستمین نشست کمیسیون گردشگری اتاق تهران، صاحبان کسب‌و‌کارهای نو و استارت‌آپ‌های حوزه گردشگری تجارب خود از دوره شیوع ویروس کرونا و آسیب‌هایی که کسب‌و‌کار این بخش از همه‌گیری کووید-۱۹ دیده‌است را با یکدیگر به اشتراک گذاشتند.
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری که در این نشست حضور داشت، از برخی برنامه‌های این ستاد برای توسعه زیست‌بوم شرکت‌های خلاق و نوآور گفت و اینکه در گام نخست، فعالان اقتصادی در بخش فرهنگی را هدف قرار داده‌اند و در تعامل با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هستند تا موانع و مشکلات این بخش را کاهش دهند.
با این حال، کارآفرینان جوان و نوآور که در این جلسه حضور داشتند و برخی از آنان نیز از طریق ویدئوکنفرانس و از استان‌های مختلف در این نشست مشارکت داشتند، عنوان کردند که تقاضا برای دریافت کمک‌های مالی از دولت، اولویت آنان نیست و دستگاه‌های متولی باید تلاش کنند تا اکوسیستم گردشگری در کشور جان بگیرد. موضوعی که مجید حسینی‌نژاد، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق تهران، نیز بر آن تاکید داشت و حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری برای خلق این اکوسیستم در کشور با همراهی و مشارکت بخش‌خصوصی را خواسته اصلی فعالان این عرصه عنوان کرد.
به گفته وی، اگرچه شیوع کرونا در ایران، صنعت گردشگری و بنگاه‌های این بخش را متضرر کرده‌است اما در این شرایط سخت نیز می‌توان فرصت‌های نو برای کسب درآمد خلق کرد. عضو هیات نمایندگان اتاق تهران از همین روی، معتقد است که ساخت اکوسیستم گردشگری نوین در کشور از این حیث ضروری است که با وجود آن، کسب‌و‌کارهای نوآور حوزه گردشگری در تندبادهای ناگهانی به مانند کرونا، کمتر دچار آسیب خواهند شد.
آنچه کرونا با استارت‌آپ‌های گردشگری کرد
در این نشست همچنین، صاحبان استارت‌آپ‌های گردشگری آنچه که کرونا بر سر کسب‌و‌کار آنان آورده را مطرح کردند. در این میان، برخی از این فعالان اقتصادی، تعدیل نیرو و از دست دادن بخش بزرگی از درآمدهای خود را گوشه‌ای از لطمات کرونا به فعالیت اقتصادی خود بیان کردند در حالی که برخی دیگر از صاحبان کسب‌و‌کارهای نو در گردشگری و صنایع دستی، بر این باور بودند که این بیماری نه‌تنها آسیبی به کسب‌و‌کارشان وارد نکرده بلکه منجر به خلق ایده‌های جدید و شروع فعالیت اقتصادی تازه برای آنها نیز شده‌است.
سعید عباسی، بنیانگذار استارت‌آپ رابین، از آن دست نوآورانی است که کسب‌و‌کارش را بر فروش آنلاین و عرضه صنایع دستی متمرکز کرده است. او با اشاره به اینکه دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های بهداشتی به دنبال شیوع کرونا در ایران، منجر به تعطیلی اجباری بسیاری از کارگاه‌های تولید صنایع دستی در کشور شده است، تصریح کرد که این اتفاق، فرصتی شد تا تولیدکنندگان این بخش، محصولات خود را روی پلتفرم رابین عرضه کنند و دو طرف منتفع شوند.
محسن نبی‌زاده، بنیانگذار استارت‌آپ هیچ‌هاپ، نیز که ایده آن مبتنی بر تورگردانی است و از تبریز به این نشست آمده بود، بر این نکته تاکید کرد که هدفگذاری کسب‌و‌کار خود را بر دوره شیوع کرونا قرار داده است و در این شرایط، گردشگران نیاز به تجربیات جدید دارند که این استارت‌آپ می‌تواند به آن پاسخ دهد. به گفته وی، تورگردانی‌های استارت‌آپ هیچ‌هاپ با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در حال انجام است.
محمدهادی شجاری، بنیانگذار استارت‌آپ آریامدتور، که در زمینه گردشگری سلامت فعالیت می‌کند نیز از تعدیل نیروی این کسب‌و‌کار نوآور از ۷۰ نفر به ۱۰ نفر به دنبال شیوع و همه‌گیری کرونا خبر داد و با بیان اینکه تا پیش از بروز این بیماری در کشورها، ترکیه فراتر از ایران در بازاریابی گردشگری سلامت عمل کرد، معتقد است که شیوع کووید-۱۹ این فرصت را به گردشگری سلامت ایران داده است تا بازارهای خود از منطقه را بازپس گیرد.
مدیرعامل آژانس مسافرتی الی‌گشت اما شیوع کرونا را بحرانی بزرگ برای صنعت گردشگری ایران عنوان کرد که هیچ فرصتی نیز در آن نیست. امیر فنائیان با اشاره به اینکه با همه‌گیری کرونا، این آژانس مسافرتی مجبور به تعدیل نیرو گسترده شد، افزود: الی‌گشت در انگلستان و ترکیه نیز دارای دفاتر مسافرتی است و در انگلیس، دولت این کشور تا ۸۰ درصد حقوق پرسنل دفتر این بنگاه را به مانند سایر کسب‌و‌کارها در این کشور، پرداخت کرده و در ترکیه نیز بخش زیادی از زیان‌های ناشی از کرونا از سوی دولت این کشور جبران شده است اما در ایران از دریافت کمک‌های دولتی محروم بوده و به ناچار اقدام به تعدیل نیرو کردیم.
به گفته وی، صنعت گردشگری ایران در دوره کرونا باید مراقب باشد تا هزینه‌ها را کاهش دهد و صبور باشد تا این دوره گذر کند.
علی کشفی، بنیانگذار استارت‌آپ فلایتیو، نیز اما برخلاف مدیرعامل الی‌گشت، نظر دیگری داشت. او با بیان اینکه پس از شیوع کرونا، این استارت‌آپ تعدیل نیرو نداشته است، گفت: کرونا باعث شد تا اصلاحات و به‌روزرسانی‌ها در کسب‌و‌کارهای گردشگری شتاب بیشتری گیرد و در فلایتیو به توسعه زیرساخت‌ها و سناریوسازی برای دوره پس از کرونا مشغول شدیم.
علی‌اکبر عبدالمالکی، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران، نیز با بیان اینکه یکی از درخواست‌های بخش خصوصی از مجلس یازدهم، ایجاد کمیسیون گردشگری در این دوره از مجلس است، خبر داد که اتاق ایران به دنبال ایجاد و ثبت فدراسیون گردشگری است تا با انسجام بیشتر تمامی زیرمجموعه‌های این صنعت، گره‌ها از کسب‌و‌کارهای گردشگری را راحت‌تر باز کرد.
آمادگی همکاری با هلدینگ‌های بزرگ گردشگری
در ادامه این نشست، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با تاکید بر اینکه این ستاد در گام نخست، بر حمایت از فعالان حوزه‌های فرهنگی از جمله صنایع دستی و کسب‌و‌کارهای نوآور در این بخش متمرکز شده است، از شناسایی حدود ۸۰۰ شرکت و بنگاه در این بخش خبر داد.
سیدمحمدحسین سجادی نیری به تلاش‌های این ستاد از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای تعامل با وزارت میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی برای حذف موانع پیش پای کسب‌و‌کارهای این بخش اشاره کرد و یادآور شد که در این رابطه بازبینی در آئین‌نامه‌ها و حذف مقررات مزاحم در دستورکار قرار گرفته است.
سجادی نیری با بیان اینکه تلاش برای دانش‌بنیان شدن کسب‌و‌کارهای گردشگری از جمله اقدامات در دست اجرای این ستاد است، افزود: به همین خاطر، شرکت‌های خلاق در عرصه گردشگری را مورد توجه قرار داده‌ایم تا طی دستورالعمل‌هایی، این شرکت‌ها به عنوان بنگاه‌های دانش‌بنیان پذیرفته شده و از امکانات و مزایای این بنگاه‌ها بهره‌مند شوند.
وی ایجاد صندوق پژوهش فناوری تخصصی حوزه گردشگری را گامی در راستای کمک به بنگاه‌های خلاق و نوآور در این صنعت عنوان کرد و یادآور شد که در ایجاد این صندوق، اتاق بازرگانی می‌تواند نقش پررنگی داشته باشد.
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در ادامه به ایجاد اکوسیستم گردشگری در کشور که از سوی رئیس کمیسیون گردشگری اتاق تهران مطرح شد، اشاره کرد و با بیان اینکه بازیگران اصلی این اکوسیستم، بخش خصوصی و هلدینگ‌های بزرگ در صنعت گردشگری است، گفت: برای ساخت اکوسیستم گردشگری نوآور، آماده همکاری و تعامل با بخش خصوصی و شرکت‌های فناورانه بزرگ این عرصه هستیم.
