ستایش پیشرفت
اکونومیست
امسال در بخش سالانه «کشور سال» به کشوری میپردازیم که بیشترین بهبود را در وضعیت خود ایجاد کردهاست. هر سال در ماه دسامبر، کشورها را بررسی میکنیم. کشورهایی در اوج هستند که از کف زمین شروع کردهاند. کشورهایی فقیر و ناپایدار که به سختی مدیریت میشوند. دموکراسیهایی که تازه پیروز شدهاند و کشورهایی که به تازگی به صلح رسیدهاند، وضعیت پایدار و بادوامی ندارند. برای مثال میانمار در سال ۲۰۱۵ به عنوان کشور برتر سال از طرف نشریه اکونومیست انتخاب شد اما فرجام تلخی شد و کارش به دادگاههای بینالمللی کشید. مسئله اقلیتهای روهینگیا معضل بزرگی برای این کشور ایجاد کردهاست.
در سال ۲۰۱۹، بزرگترین اتفاق سیاسی، یک رویداد منفی بود؛ نوعی ناسیونالیسم متخاصم. هند حق شهروندی را از مسلمانان گرفتهاست، چین مسلمانان را در چادرهایی اسیر کردهاست، آمریکا هم که به اشکال مختلف مسلمانان را تحت فشار قرار دادهاست. شرایط آنقدر بد بود که وقتی میدیدیم برخی از کشورها مسیر دیگری را میروند برایمان حس آرامش داشت. نیوزیلند یکی از کشورهایی بود که در سال ۲۰۱۹ مورد حمله تروریستی واقع شد. در این سال، ناسیونالیستهای سفیدپوست به مسجدی در این کشور حمله کردند و افراد بیگناه بسیاری را کشتند. نخستوزیر این کشور روسری پوشید و اعلام کرد جمله به مسلمانان در این کشور یعنی حمله به همه مردم نیوزیلند.
در مقدونیه شمالی اتفاقی بزرگتر و مهمتر رخ داد، این کشور برای اینکه با همسایه خود به صلح برسد، نام خود را تغییر داد. این کشور با یونان به مشکلاتی برخورده بود و حتی نمیتوانست به اتحادیه اروپا ملحق شود. همهچیز هم بر سر اسم این منطقه بود. در نهایت آنها غرور خود را زیر پا گذاشتند و نام این منطقه را تغییر دادند. حالا آنها روابط گرم و مطلوبی با یونان دارند. یک عامل نارضایتی از این منطقه برداشته شده و در نتیجه شرایط بهبود پیدا کردهاست. حالا مقدونیه شمالی هم در راه الحاق به اتحادیه اروپا است. در این بین، امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه تصمیم گرفته برای اتحادیه اروپا نامزد نشود چرا که احتمال میدهد الحاق یک کشور دیگر از حوزه بالکان، منجر به نارضایتی و ناآرامی در میان رایدهندگان فرانسوی شود. ناگفته نماند که فرانسه در سال ۲۰۱۷ به عنوان کشور برتر سال از طرف اکونومیست انتخاب شد.
*برنده کیست؟
دو کشور در سال ۲۰۱۹ از میزان خودکامگی خود تا حد زیاد کاستند. در سودان، اعتراضات سراسری منجر به برکناری عمر البشیر شد، یکی از شخصیتهایی که به عنوان دیکتاتور شناخته میشود. رژیم او باعث مرگ بسیاری از افراد شده بود، مردم بیگناهی را به قتل رسانده بود و بسیاری از آفریقاییها را به اسارت بردهبود. یکسوم از این کشور از دست رفته بود و در سال ۲۰۱۱، سودان جنوبی را شکل داده بود. بشیر در چهاردهم دسامبر در دادگاه سودان به فساد متهم شد. البته او باید بابت جنایتهای دیگری هم پاسخگو باشد. حالا در این کشور قدرت میان افراد تقسیم شده و قرار است برای سه سال یک عده دولت را مدیریت کنند. البته هنوز هم این خطر در سودان وجود دارد که دوباره نظامیان به قدرت برسند و دیگر قدرت را رها نکنند. اما به صورت کلی، اصلاحاتی در این منطقه صورت گرفته هرچند این اصلاحات با رویهای نگرانکننده پیش رفتهاست.
برنده امسال، کشوری است که خیلیها نمیتوانند نام آن را به درستی تلفظ کنند: ازبکستان. تا همین سه سال پیش، ازبکستان کشوری بود که تلاش میکرد در دوره بعد از دیکتاتوری شوروی، هویت خود را بازیابد. این کشور، جامعهای بسته داشت که کاملا منزوی شدهبود و گاهی هم گزارشهایی درباره خشونت در آن منتشر میشد. رژیم این کشور هم گاهی افراد بیگناه را دستگیر میکرد. گفته میشود که دولت این کشور بسیاری از مردان، زنان و کودکان را وادار میکرد در مزارع پنبه کار کنند بدون اینکه حق آنها را بدهد.
ازبکستان در سال ۲۰۱۶ رهبر خودکامه خود را از دست داد. او ۲۷ سال بر این کشور حکمرانی کرده بود. نخستوزیر بلافاصله جای او را گرفت. در ابتدا تغییر خاصی رخ نداد. اما در سال ۲۰۱۸ اتفاقاتی رخ داد که وضعیت در این کشور به سرعت تغییر کرد. اصلاحات در این کشور در سالهای اخیر به سرعت رخ دادهاست. دولت او موفق شده به کار اجباری پایان بدهد. بدنامترین زندان هم در این کشور تعطیل شد. حالا دیگر روزنامهنگاران خارجی هم اجازه دارند به این کشور وارد شوند. دست بوروکراسی از کسبوکارهای کوچک قطع شده و در نتیجه اقتصاد در مسیر پیشرفت قرار گرفتهاست. عبور از مرز به آسانی انجام میشود و خانوادههایی که به دلایل سیاسی از هم جدا شده بودند، دوباره متحد شدهاند. همه این مسائل به اقتصاد کمک کرده و آن را در مسیر مطلوبی قرار دادهاست.
این کشور انتخابات پارلمانی را هم برگزار کردهاست. هرچند هنوز هم افرادی در بند هستند و اتفاقات خوبی زیادی باید رخ بدهد اما باز هم امید زیادی به آینده این کشور وجود دارد. پیشرفتهایی که این کشور تا کنون داشته نشان میدهد که میتوان به آینده آن امیدوار بود. ازبکستان راه درازی تا انتهای مسیر دارد اما در سال ۲۰۱۹ نسبت به سایر کشورها، بیشترین راه را پیمودهاست.
*ترجمه آینده نگر/ منبع اصلی: اکونومیست