تخصیص تنها ۵ درصد بودجه فرش در سال ۹۸/دولت ارزآوری فرش دستباف را جدی بگیرد

مرتضی میری در گفتگو با خبرنگار اکسپورتنا، با اشاره به در نظر گرفتن رقم ۱۰.۵ میلیارد تومانی به منظور انجام امور توسعه‌ای فرش دستباف در لایحه بودجه سال ۹۹ کل کشور گفت: طبیعتا رقم ده میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان برای توسعه فرش دستباف با گستردگی که به لحاظ زنجیره اشتغال و حمایت از اقشار ضعیف و آسیب‌پذیر در روستاها تا توسعه صادرات این کالا به سایر کشورهای دنیا دارد، رقم بالایی نیست.

عضو هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف افزود: حتی این رقم در شرایط کنونی اقتصاد ایران که زنجیره تولید و صادرات با مشکلات بسیاری مواجه بوده و از سوی دیگر، کشور هم به ارز حاصل از درآمدهای صادراتی برای تامین نیازهای واردات، نیازمند است؛ بودجه قابل توجهی نبوده و کم است.

وی تصریح کرد: در این میان نکته‌ای که بیش از میزان اعتبار در نظر گرفته شده برای حمایت از طرح‌های توسعه‌ای هنر-صنعت فرش دستباف، مهم تلقی می‌شود، آن است که اگرچه در سال‌های اخیر نیز، شاهد اختصاص بودجه‌ای به این بخش از تولید و صادرات کشور بوده‌ایم، اما آنچه که از سوی سازمان برنامه و بودجه تخصیص داده شده است، به مراتب کمتر از رقم تعیین شده‌ در بودجه است.

به گفته میری، به طور مثال سال ۹۷ از مجموع حدود ۱۴.۵ میلیارد تومانی که برای فرش دستباف و مرکز ملی فرش بعنوان متولی دولتی این هنر-صنعت مصوب شده بود، تنها ۲۵ درصد محقق شد که در واقع، رقمی معادل ۳.۵ میلیارد تومان بوده است و خود این موضوع هم شایان توجه است که تنها صرف اختصاص یک رقم در سرفصل‌های بودجه، مهم تلقی نمی‌شود؛ بلکه حتی اگر ۱۰۰ درصد این رقم نیز اختصاص یابد، باز هم اثرگذاری چندانی در حوزه فرش دستباف نخواهد داشت؛ چه رسد به اینکه از بودجه قلیلی که برای این بخش مصوب شده، تنها یک سوم یا یک چهارم تخصیص داده شود.

وی اظهار داشت: اوضاع بودجه‌ای توسعه فرش دستباف در سال ۹۸ بدتر از سال ۹۷ بود؛ چراکه ۲۵ درصد تخصیص بودجه مصوب در سال ۹۷، به تخصیص ۴ تا ۵ درصد بودجه در سال ۹۸ رسیده که این خود نشان می‌دهد که توجهی به حوزه فرش دستباف به عنوان یک بخش اشتغالزا و ارزآور از سوی دولت صورت نمی‌گیرد؛ پس مهمتر از رقمی که در نظر گرفته می‌شود، اعتقاد سازمان برنامه و بودجه به تخصیص این رقم است که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

این کارشناس ارشد حوزه فرش دستباف خاطرنشان کرد: با توجه به هزینه پایین سرمایه‌گذاری، اشتغال بالا و ارزآوری نسبتا مناسب فرش دستباف ایران، سازمان برنامه و بودجه باید این نکته را مورد توجه قرار دهد که اختصاص بودجه به این بخش از اقتصاد ارزآور ایران، نه تنها هزینه کردن نیست، بلکه یک سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود که عواید آن، علاوه بر اشتغالزایی و رونق تولید در داخل کشور، منجر به ارزآوری آن هم در شرایط کنونی اقتصاد ایران خواهد شد.

میری با بیان اینکه مجموعه مزایای فرش دستباف ایران به لحاظ شرایط تولید و اشتغال داخلی و نیز ارزآوری، به خودی خود نشان می‌دهد که در نظر گرفتن ۱۰.۵ میلیارد تومان بودجه برای امور توسعه‌ای فرش، بسیار اندک است؛ اما بدتر از آن این است که همین بودجه اندک نیز به صورت کامل محقق نخواهد شد.

وی در تشریح راهکارهای توزیع بهینه منابع محدود در حوزه فرش دستباف نیز گفت: طی سال‌های گذشته مشاهده شده که مرکز ملی فرش ایران، بدون نظرخواهی از بخش خصوصی که ذی نفع اصلی این حوزه است، اقدام به توزیع منابع بسیار محدود کرده است؛ در حالیکه هنر-صنعت فرش دستباف ایران، از معدود حوزه‌هایی است که ۱۰۰ درصد فعالان آن را بخش‌خصوصی تشکیل می‌دهند و سرمایه‌گذاری‌های متعددی نیز از سوی همین بخش در حوزه‌های مختلف زنجیره، از تولید تا صادرات انجام داده‌اند؛ بنابراین کنار گذاشتن آنها از فرآیند هزینه کرد اعتبارات و اعمال نظرات آنها در توزیع بهینه منابع، شایسته نیست.

میری ادامه داد: باید برای توسعه صادرات فرش دستباف ایرانی، برنامه منسجمی را به منظور تبلیغ و ترویج این هنر-صنعت اصیل ایرانی طراحی کرده و برنامه‌های کارشناسی‌تر و عملیاتی‌تر ارایه نمود؛ اما در تمام این بخش‌ها، حتی اگر قرار است ریالی هزینه شود، برای کارآمدی آن باید از نظرات ذی‌نفعان بخش خصوصی به خوبی استفاده کرده و بر چگونگی هزینه‌کرد منابع محدود، نظارت کامل صورت گیرد.

وی افزود: تصمیمی در حوزه تولید و صادرات فرش دستباف کارآمد است که در آن ذی‌نفعان اصلی یعنی بخش خصوصی و در راس آن اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف حضور یافته و بر فرآیند کار، نظارت مستمر داشته باشند.