بحران تمرکز
ترجمه: نسیم بنایی، آینده نگر/ اکونومیست
افزایش وزن طی یک سال گذشته به پدیدهای رایج تبدیل شدهاست. در مورد بسیاری از افراد، افزایش وزن به قدری چشمگیر است که میتوان آن را به راحتی تشخیص داد. بیش از یک سال و نیم است که در خانههای خود حبس شدهایم. به همین خاطر است که خیلی از افراد دیگر در لباسهای قدیمی خود جا نمیشوند.
یکی از کارهای رایج این شده که افراد مدتها روی مبل خانه دراز بکشند و به صفحه نمایش موبایل، لپتاپ یا تلویزیون خیره شوند. به همین خاطر است که صنایع فعال در این عرصه، طی یک سال و نیم گذشته تمام تلاش خود را کردند تا همه را در خانههای خود سرگرم کنند. همه دنبال این بودند که حواس خود را پرت کنند تا یادشان نیاید که در خانه هستند و به خاطر کرونا محبوس شدهاند.
تمام ابزارهای سرگرمی که خارج از خانه بودند، تعطیل شدند. ناگهان جمعیت زیادی با وقت بسیار مواجه شدند. آنها زمان زیادی در اختیار داشتند اما هیچ کاری از دستشان برنمیآمد. هیچ کاری نمیتوانستند با آن زمان بکنند. مردمی که به مصرف عادت داشتند حالا به دنبال ابزاری برای سرگرمی بودند، ابزاری که با مصرف کردن آن، سرگرم شوند. به این ترتیب آنها به مصرف کالاهای فرهنگی روی آوردند از فیلم گرفته تا کتاب، پادکست و بازیهای ویدیویی. اینها هنوز باز بودند و میشد در خانه از آنها استفاده کرد.
اما این وضعیت دوام نخواهد آورد. واکسیناسیون آغاز شدهاست. هرکسی که واکسن میزند، دیگر نمیخواهد در خانه بماند. یک سال و نیم سرگرم شدن با صفحه نمایش گوشی و لپتاپ کافی بودهاست. حالا باید بیرون رفت. اما قضیه به همین سادگی نیست. مردم در کشورهای ثروتمند، واکسن میزنند و دیگر در خانه نمیمانند. محل کار افراد دوباره باز شده و رستورانها غذا میفروشند. همهجا در کشورهای ثروتمند، باز است. تلاش همه بر این است که به زندگی عادی بازگردند.
به این ترتیب اکنون زمان اضافهای که افراد در خانه با آن مواجه بودند، در حال کم و کوچک شدن است. این یعنی تمرکزی که در سال ۲۰۲۰ روی صفحات نمایش گوشی، لپتاپ و تلویزیون بود از روی این ابزارها برداشته شدهاست. زمان آزاد افراد، کمتر میشود و وضعیت تولیدات رسانهای هم عوض خواهد شد. اما آیا اکنون به دوره ثبات رسیدهایم؟ یا داریم از صخره به دره پرت میشویم و خودمان متوجه آن نیستیم؟
*با زمان اضافه خود چه کنیم؟
یک کارگر معمولی به طور میانگین در دوره همهگیری با افزایش ۱۵ درصدی در وقت اضافی در خانه مواجه شد. اما نکته کمی جالبتر از این است. آنها نهتنها وقت بیشتری داشتند، بلکه به دلیل ماندن در خانه، پولشان را خرج نمیکردند یا کمتر خرج میکردند و در نتیجه نسبت به گذشته، پول بیشتری هم داشتند. آمریکاییها بخشی پول خود را صرف ورزش، پارک و گردش میکردند اما در سال ۲۰۲۰ هزینههایی که صرف این امور میشد، ۳۰ درصد کاهش پیدا کرد.
حاصل همه این زمانهای اضافی هم این بود که همه ناگهان به صفحه نمایش گوشیهای خود روی آوردند. در بریتانیا، زمانی که افراد به صورت آنلاین با گوشیهای خود سپری میکردند در سال ۲۰۲۰ به طور میانگین، یک ساعت افزایش پیدا کرد. گویی آنها یک ساعت زمان اضافی به دست آورده بودند و آن یک ساعت را فقط با گوشیهای همراه هوشمند خود پر میکردند.
اتصال به اینترنت در دوران همهگیری کرونا به یک امر اضطراری و مهم تبدیل شد. در روزهای نخستِ همهگیری، خیلیها به اینترنت دسترسی نداشتند. اما به لطف کرونا، اینترنت به دست بسیاری از مناطق محروم هم رسید.
البته فقط اینترنت نبود که ناگهان اهمیت پیدا کرد. توجه به تلویزیون هم به صورت ناگهانی بیشتر شد. استفاده از بازیهای ویدیویی هم افزایش شدیدی پیدا کرد. این افزایش در کشورهای ثروتمند بیش از کشورهای فقیر مشهود بود. حتی کتاب هم ناگهان مشتری پیدا کرد. عدهای از افراد میخواستند زمان اضافه خود را با کتابها پر کنند. البته استقبال هر وسیله سرگرمی در میان نسلهای مختلف با همدیگر تفاوت داشت. اما عموم افراد با اینترنت سرگرم شدند.
برنده اصلی در میان ابزارهای سرگرمی، شبکههای اجتماعی بود. اپلیکیشنها بیش از هر زمانی مورد استقبال کاربران واقع شدند. خیلیها که در طول عمرشان شاید یک بار هم از اپلیکیشنها استفاده نکرده بودند، ناگهان به استفاده از برنامههای موبایلی روی آوردند. اما حالا وضعیت تغییر کردهاست. گویی آدمها دیگر نمیخواهند زمان اضافه خود را صرف سرگرمی با گوشیهای همراه کنند. آنها میخواهند واکسن بزنند و از خانه بیرون بروند.
آدمهایی که مدتها روی شبکههای اجتماعی تمرکز داشتند اکنون تصمیم گرفتهاند فاصلهای میان خودشان و این شبکهها بیندازند. حالا دیگر سرمایهگذاری در حوزه سرمایهگذاری چندان اثربخش نیست. آنها که واقعا به دنبال سرمایهگذاری هستند بهتر است فقط به سراغ واکسن بروند. مردم میخواهند خارج از خانه با چیزهایی غیر از صفحه نمایش گوشی، لپتاپ و تلویزیون سرگرم شوند.