اینجا دموکراسی زنده شد
ترجمه: نسیم بنایی، آینده نگر/ اکونومیست
کشورهای مختلف در سالهای متفاوت، در مسیرهای مختلفی پیشرفت میکنند. اما در سال ۲۰۲۰، قضیه فرق داشت، مرگهای زودهنگام و کاهش رشد اقتصادی به وضعیتِ عادیِ جدیدی در دنیا تبدیل شدهاست. اکثر کشورها هم تنها بلندپروازیشان این بودهاست که به وضعیت بدتر دچار نشوند. به همین دلیل است که فهرست امسال ما درباره بهترین کشورهای جهان فقط شامل آن دستهای میشود که توانستهاند جلوی بدتر شدنِ اوضاع را بگیرند.
کمتر کسی را پیدا میکنید که بتواند ادعا کند نیوزیلند در سال ۲۰۲۰ جای بهتری نسبت به سال ۲۰۱۹ بود. اما نکته مهم این بود که این کشور توانست ویروس کرونا را مهار کند. زمانیکه تنها ۱۰۰ مورد ابتلا در این کشور گزارش شد، جاسیندا آردرن، نخستوزیر این کشور مرزها را بست، تعطیلیهای گسترده اعلام کرد و از «تیم ۵ میلیون نفریاش» (منظور کلِ جمعیت این کشور است) درخواست کرد با یکدیگر خوب باشند. به این ترتیب تنها ۲۵ نفر از مردم این کشور به دلیل ابتلا به کرونا جان خود را از دست دادند. وقتی فصل به پایان رسید، استادیومهای ورزشی هم پر بود از تماشاچیانی که در سالنها فریاد شادی سر میدادند. خانمِ آردرنِ محبوب هم با اکثریت آرا دوباره انتخاب شد.
تایوان از نیوزیلند هم بهتر عمل کرد. در این کشور تنها ۷ نفر جان خود را بابت ابتلا به کرونا از دست دادند. عملکرد اقتصادیِ این کشور هم نسبت به نیوزیلند بسیار بهتر بود. این کشور توانست بدون تعطیلیِ مدرسهها، رستورانها و فروشگاهها، ویروس را مهار کند. اقتصاد این کشور جزو معدود اقتصادهای جهان است که پیشبینی میشود در سال ۲۰۲۰ رشد کرده باشد. نکته مهم دیگر این بود که این کشور کاملا بیتفاوت از تهدیدهای بیرحمانه پکن، با شجاعت و جسارت به مسیر خودش ادامه داد. دولت چین تهدید را به حدی پیش برد که حتی جنگندهها را به مرز آورد. رایدهندگان تایوانی هم در این شرایط به کسی رای دادند که اصلا به دنبال روابط گرم و صمیمانهای با چین نیست و در عوض کسی را که به دنبال پیوند با چین بود، انتخاب نکردند. تایوان یکی از کشورهایی است که به ما یادآوری میکند فرهنگ چینی کاملا سازگار با لیبرال دموکراسی است.
هرچند همه موفقیتهای این کشورها، ما را تحت تاثیر قرار میدهد اما باز هم نمیتوان تلاش برای مهارِ همهگیری را دستمایهای برای قضاوت کردن در مورد وضعیت کشورها قرار داد. مسائلی مانند ژنتیک و جغرافیا درکرونا دخیل هستند. تجربه ثابت کردهاست برخی نژادها کاملا نسبت به ویروسهای کرونا مقاوم هستند و همچنین عموما جزیرهها عملکرد بهتری در مواجهه و مهار این ویروس داشتهاند. در نتیجه بد نیست سایر کشورها را هم بررسی کنیم.
برای دموکراسی
ایالات متحده در واکنش به کرونا حتی از بریتانیا، ایتالیا و اسپانیا هم بدتر بود. اما این کشور عملیاتی برای ساخت واکسن در دستور کار قرار داد که تحسینبرانگیز است. در بولیوی هم مردم اقداماتی داشتند که میتوان آن را مثبت ارزیابی کرد. اما بهرغم همه این صحبتها، جایزه بهترین کشور امسال به یک کشور در جنوب آفریقا تعلق میگیرد. طبق گزارشهای خانه آزادی، امسال در بیش از ۸۰ کشور جهان، دموکراسی و احترام به حقوق بشر در مسیر افول قرار گرفت. بهویژه از زمان شیوع کرونا، دموکراسی به کلی نابود شد. اما یک کشور در جهت معکوس پیش رفت: مالاوی.
برای اینکه بفهمید دقیقا در مالاوی چه اتفاقی افتادهاست باید نگاهی به گذشته آن بیندازید. سال ۲۰۱۲ بود که رئیسجمهوری این کشور درگذشت. اما مرگ او از مردم مخفی شد و جسدش با عنوان «درمانهای پزشکی» به کشوری دیگر در جنوب آفریقا فرستاده شد تا از این طریق بتوانند زمان بخرند و برادرش را به قدرت برسانند. آن برادر، پیتر موتاریکا بود. او دو سال بعد در انتخابات به قدرت رسید اما مردم انتخابات را قبول نداشتند. آرا بازشماری شد و ناظران خارجی بهرغم تردیدهای بسیار باز هم این رایگیری را تایید کردند. اما مردم موافق نبودند و در اعتراض به نتیجه انتخابات به خیابانها آمدند و دست به اعتراض زدند. بالاخره تابستان امسال، انتخابات مجددا برگزار شد. قاضیها این بار رشوه نپذیرفتند و بالاخره نماینده منتخب مردم به قدرت رسید. لازاروس چاکورا اکنون در مالاوی به قدرت رسیدهاست. البته مالاوی هنوز کشوری بسیار فقیر است اما مردم این کشور، شهروندانی هستند که از حقوق انسانی برخوردارند. در نتیجه برای اینکه مردم در این کشور، دموکراسی را در منطقهای اقتدارگرا، احیا کردند شایسته است مالاوی را به عنوان کشور سالِ اکونومیست انتخاب کنیم.