اتاق بازرگانی صنایع و معادن و کشاورزی

آن ها که انرژی بیشتری مصرف می کنند، شادتر نیستند

دسترسی بیشتر به منابع انرژی، هدف همه کشورهاست اما به ۲ دلیل لازم است مصرف انرژی در جهان کاهش پیدا کند. نخست، بیشتر انرژی های مصرفی در جهان قابل تجدید نیست و این الگوی مصرف تا مدتی ادامه دارد. دوم، مصرف انرژی  بیشتر یعنی آلودگی بیشتر. افزایش آلاینده هایی که به محیط زیست، انسان و حیوانات آسیب می رساند.
پیامدهای زیست محیطی مصرف انرژی توسط انسان ها یکی از بزرگترین مشکلات جهان در مسیر توسعه پایدار است به ویژه که تغییرات اقلیمی می تواند رشد اقتصادی جهان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. گزارش ها نشان می دهد سرانه مصرف انرژی در چهاردهه گذشته در جهان ۴۰ درصد افزایش یافته و این روند هم چنان ادامه دارد. این یعنی، زنگ های خطر برای بشر و اقتصادها به صدا درآمده است. بشر بر سر یک دوراهی است که آیا با مصرف بیشتر انرژی، اقتصاد را پیش برده و رفاه انسانی را تضمین کند و رنج تغییرات زیست محیطی و افزایش آلاینده ها را به جان بخرد؟ یا از مصرف انرژی بکاهد و مسیر پیشرفت اقتصادی را با سرعت کمتری طی کند؟ آیا نتیجه هر دو سیاست، نارضایتی شهروندان نیست؟
بررسی ها نشان می دهد در مناطق توسعه یافته اقتصادی که انرژی بیشتری مصرف می شود، مردم لزوما شادتر نیستند. حتی بررسی کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته تر اقتصادی نشان می دهد رابطه بین رفاه ذهنی و شدت انرژی در این کشورها معکوس است و این یعنی افزایش مصرف انرژی در سطح ملی به شادکامی بیشتر و مطلوبیت ذهنی افراد جامعه کمکی نکرده است. یک پژوهش دیگر این ایده را مطرح کرده که یک آستانه مصرف انرژی وجود دارد که فراتر از آن شادی اشباع می شود و این یعنی افزایش مصرف انرژی تا قبل از حد آستانه به علت افزایش و گسترش امکانات رفاهی و رشد جوامع منجر به افزایش شادی و رضایتمندی در سطح جامعه می شود. اما فزایش مصرف انرژی  بالاتر از حد آستانه، به علت انباشت آثار منفی زیست محیطی و افزایش آلاینده ها و تخریب و تخلیه منابع طبیعی، بر افزایش سطح شادی بی اثر یا دارای اثر منفی است.
براساس همین یافته ها پژوهشگران باور دارند در جامعه مدرن امروزی، مقایسه مصرف انرژی هم برای پایداری محیط زیست و هم برای شادی و رفاه جوامع مضر است و بشر می تواند بدون کاهش سطح شادی و رضایتمندی انسان ها، مصرف را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. بنابراین چگونگی کاهش مصرف انرژی ضمن اطمینان از بهبود خوشبختی وشادی انسان، توجه ملت ها را به خود جلب کرده است. یک پژوهش ایرانی اثر مصرف انرژی بر شادی در ۵۹ کشور در حال توسعه جهان را از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۱۷ بررسی کرده است. یافته ها نشان می دهد در کشورهایی با مصرف سرانه انرژی پایین، رابطه ای مثبت بین مصرف انرژی وشادی حاکم است اما در رژیم بالای مصرف سرانه انرژی، اثر مصرف انرژی بر شادی منفی است.
برای مطالعه بیشتر مقاله «توسعه پایدار و شادی؛ آیا سرانه انرژی بر رضایتمندی و شادی افراد جامعه موثر است؟» بخوانید. این مقاله در نشریه تحقیقات اقتصادی در شماره ۱۳۳ در زمستان سال گذشته منتشر شده است.

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن